स्वास्थ्य खबरपत्रिका
हाम्रो बारेमा
डा शेरबहादुर पुन
भारतमा व्यापक फैलिएको र मृत्युको कारक मानिएको एचथ्री एनटू फ्लु भाइरस के हो, कसरी बच्ने? फ्लु ए, बी, सी र डी गरी चार प्रकारमा हुन्छन्। तर मानिसमा स्वास्थ्य समस्या भने ए र बी ले बढी दिने गरेको पाइन्छ। यसमा पनि फ्लु एले विगतमा पेनडेमिकको रुप समेत लिने गरेको पाइन्छ। शुक्रबार, चैत ३, २०७९
मरेका पक्षी नछुनु होला! उच्च घातक बर्ड फ्लु सर्न सक्छ! पक्षी पालक कृषक, पक्षी ओसार-पसार वा ढुवानी गर्ने, पक्षी बेच-बिखनमा संग्लग्न, पक्षी खरिद गर्ने तथा पक्षी बधमा संलग्नहरु बर्ड फ्लुको उच्च जोखिममा हुने गर्दछन्। संक्रमित पक्षीको मासु तथा अन्डा राम्ररी पकाएर खाने हुँदा संक्रमणको जोखिम भने हुदैन।  आइतबार, फागुन २८, २०७९
'आईएलआई' बढ्दो तर अधिकांशमा कारण अज्ञात! तथ्यांक हेर्ने हो भने 'सारी' का बिरामीहरु पनि उल्लेखनीय संख्यामा देखिन्छन्। यद्यपि, यसैको कारणले मानवीय क्षति भने खासै देखिँदैन। अधिकांश आईएलआई वा सारीका बिरामीमा भने कारक अज्ञात (वा फ्लु नेगेटिभ) नै देखिन्छ।  बुधबार, माघ २५, २०७९
रुघाखोकी, घाँटी दुख्ने समस्या बढ्दो! तर कारक वायु प्रदूषण? उच्च ज्वरो धेरैमा नदेखीने र यस्ता समस्याहरु दुई हप्ता वा सो भन्दा बढी समय देखिने गरेको पाइन्छ। सोमबार, माघ २, २०७९
नेपालगन्ज दादुरा प्रकोप: खोपले काम नगरेको की नलगाएको/लगाउन नपाएको? अब प्रश्न उठ्छ खोपले काम नगरेको की नलगाएको वा लगाउन नपाएर 'नेपालगन्ज प्रकोप' भएको/देखिएको हो?   आइतबार, पुस २४, २०७९
मेवाको पात ल्याइदिउँ ?, आबुई, हुँदैन-हुँदैन...! हाल बिरामीहरु खासै स्वास्थ समस्या नदेखिएसम्म अस्पताल आउन चाहँदैन/आइरहेका छैनन्। तसर्थ हाल सार्वजनिक भएको तथ्यांकभन्दा कयौ गुणा बढी डेंगु संक्रमित नेपालमा रहेको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ। सोमबार, असोज १७, २०७९
डेंगुका विषयमा बिरामीका १० चाखलाग्दा जिज्ञासा र उत्तर यो लेखको मुख्य उद्देश्य भनेको हाल सर्व-साधारणको डेंगु प्रतिको बुझाई, सोच, र जिज्ञासाहरुको बारेमा थाहा पाउनु नै हो। 'डेंगु क्लिनिक'को ग्राउन्ड जिरोमा सेवा दिँदै गर्दा बिरामीहरुले व्यक्त गरेका जिज्ञासाहरुलाई बुँदागत रुपमा यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ। आइतबार, असोज ९, २०७९
डेंगुका बिरामीले मेवाको पात खाएर बेहोस? यो एउटा प्रतिनिधि घटना मात्र हुन सक्छ। अरुको लहलहैमामा लागेर वा सामाजिक संजालमा भने अनुसार मेवाको पात खाएर यस्तो अवस्था धेरैमा सिर्जना भइसकेको छ। अझै पनि आफूखुशी मेवाका पात खानेमा हुनसक्छ। हाल मेवाको पातको माग ह्वात्तै बढेसंगै यसको प्रयोग घरघरमा भइरहेको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ। सोमबार, भदौ २७, २०७९
डेंगु संक्रमितमा 'पखाला' पनि बढ्दो? 'पखाला' धेरैमा देखिने लक्षणहरु अन्तर्गतमा भने पर्दैन। तर हाल 'पखाला' अर्थात् 'पातलो दिसा' लाग्ने गरेको अनुभव विगतमा भन्दा बढी डेंगु संक्रमितले सुनाउने गरेका छन्। शनिबार, भदौ ११, २०७९
जिउ कटक्क दुख्यो? डेंगु पो होकी?  डेंगुको फैलने क्रम दशैंतिहारपछि सम्म रहने र लामखुट्टे नियन्त्रण तर्फ अझै कदम नचालिसकेकोले संक्रमितको संख्या आगामी दिनहरुमा अझै बढ्नेमा दुइ मत देखिँदैन। आइतबार, भदौ ५, २०७९
यी पाँच 'चेतावनीमुलक' लक्षणहरु देखिए डेंगु संक्रमण जटिलता तर्फ जाँदै गरेको संकेत यदि कसैलाई डेंगु पुष्टि भैसकेको अवस्थामा माथि उल्लेखित लक्षणहरु (समस्या) देखिए तुरुन्त चिकित्सकलाई भेटि आवश्यक उपचार गर्न जरुरी हुनेछ।  मंगलबार, साउन ३१, २०७९
बालबालिकाको 'आँखा रातो'? एडिनो भाइरस पनि हुनसक्छ 'पिंक आइज वा रेड आइज' ले यी दुई भाइरसमा फरक छुट्याउन केहि हदसम्म सहयोगी हुनेछ। किनभने कोरोनाले उचाई लिँदै गर्दा बालबालिकामा एडिनो भाइरसले संक्रमित गरेको भएता पनि अभिभावकहरुमा कोरोना संक्रमणको त्रास/शंका भने रहिरहेको पाइन्छ। मंगलबार, साउन १७, २०७९
संयोगले पत्ता लाग्छ हेपाटाइटिस 'बी' र 'सी' ! हेपाटाइटिस 'सी' बिशेषत बिगतमा एकै सिरिज/सुइ धेरैले प्रयोग गर्नेहरु माझ बढी  देखिने गरेको पाहिन्छ। यसबाट पनि थाहा हुन्छ हेपाटाइटिस 'सी' फैलने मुख्य मध्यम भनेको रगत नै हो। संक्रमितले गरेको रक्तदानबाट पनि अरुलाई सर्ने गर्दछ।सहबासबाट पनि संक्रमण सर्ने भएता पनि तुलनात्मक रुपमा रगतबाट भन्दा कम केश नै देखिने गरेको पाहिन्छ। बिहीबार, साउन १२, २०७९
गुप्तांगमा घाउ-फोका देखियो? मंकीपक्स पनि हुनसक्छ है! ज्वरो आउनु, टाउको र जिउ दुख्नु, जाडो लाग्नु, लिम्फ ग्रन्थिहरु सुन्निनु मंकीपक्सका प्रारम्भिक लक्षणहरु हुन्। ज्वरो आएको १ देखि ३ दिनमा पानी फोका जस्तो घाउ अनुहार र मुख भित्र देखिने, अनि शरीरका अरु भागहरु जस्तै हात, खुट्टा, छाती, गुप्तांग, गुद्वार जस्ता देखिने गर्दछ। यधपी नमुना परीक्षण पुष्टिको लागि अनिवार्य हुनेछ। धेरैजसो २ देखि ४ हप्तासम्ममा मंकीपक्स आफै निको हुने गर्दछ।  मंगलबार, साउन १०, २०७९
स्वाद अथवा गन्ध छैन? 'बिए.५' पो होकी?  घाँटी दुख्न/असहज हुने, नाकबाट पानी बग्ने/ बन्द हुने, थकित हुने, खोकी लाग्ने, ज्वरो/जाडो हुने, टाउको तथा शरीरका मांशपेशीका दुख्ने जस्ता समस्याहरु देखिएका छन्। यी बाहेक थप स्वाद अथवा गन्ध थाहा नपाउने तथा अत्यधिक पसिना आउने भएमा त्यो 'बिए.५' को संक्रमण पनि हुन सक्नेछ। सोमबार, साउन २, २०७९
कार्यालय समयमा टोक्छ डेंगु फैलाउने लामखुट्टेले! डेंगु फैलाउने एडीस जातको लामखुट्टे विशेषत कार्यालय समयमा बढी सक्रिय हुने र टोक्ने हुँदा आफ्नो घर वरिपरी मात्र नभई आफ्नो कार्यालय वा आफू दिनमा काम गर्ने/रहने ठाउँ वरिपरी पनि पानी जम्न नदिऔं र डेंगु फैलनबाट रोकौं। किनभने हाल नेपालमा डेंगुको ग्राफ उकालो लाग्ने क्रम शुरु भैसकेको छ। सोमबार, असार २७, २०७९
काठमाडौंमा हैजा फैलँदो! यी ३  कुरामा ध्यान दिउँ गत वर्ष कपिलवस्तुको कृष्णनगर नगरपालिका ७, ८ र ९ मा हैजा फैलिएको थियो र केहीको मृत्यु समेत भएको थियो। लेखकले केहि दिन अगाडि हैजा भए/नभए शंका कसरी गर्न सकिन्छ भनेर लेख प्रकाशित गरेको थियो। सोमबार, असार ६, २०७९
यी ५ लक्षण देखिए हैजाको शंका! १० संक्रमित मध्ये १ जनामा हैजाले जटिल अवस्था निम्त्याउँछ। समयमा उपचार गरिएन भने मृत्युदर पचास प्रतिशतसम्म पुग्न सक्दछ। तसर्थ हैजाको छिटो पहिचान र सहि उपचार नै जटिलताबाट बच्ने मुख्य उपाय हो। शुक्रबार, असार ३, २०७९
रेबिज खोपको नयाँ तरिका र तालिका खोप किन्दा पनि खोलभित्र हुने हाते निर्देशिकामा पाँच पटक लगाउन भनिएको हुन्छ। अस्पताल बाहिर एक मात्रा डोज लगाएर आउनेहरुमा डोजको मात्रा/संख्यालाई लिएर जिज्ञासा तथा प्रश्नहरु उब्जिने गरेको देखिन्छ। मंगलबार, जेठ ३१, २०७९
सर्पले डस्यो? यी ५ गल्तीहरु नगरौं! सर्पदंश उपचार केन्द्रको अभाव (वा थाहा नहुँदा वा ढिलो पुग्दा) तथा जनचेतनाको कमी नै मृत्यु हुनुका मुख्य कारकहरुमध्ये प्रमुख मानिन्छ। सोमबार, जेठ २३, २०७९
खोप लगाउन धेरै पटक भनें, मान्नु भएन र अन्तमा रेबिज देखियो! बिज खोप लगाउनलाई कुकुरको बर्ष वा उचाईमा (विशेषत एन्टी रेबिज खोप नलगाएका) भर पर्नु हुँदैन। पछिल्लो समय यस्तो प्रकारका घटनामा बृदि भएको देखिन्छ।  आइतबार, जेठ १५, २०७९
'मंकीपक्स' भाइरस फैलँदो! नेपालसम्म आइपुग्ला? संक्रमण भएको ५ देखि २१ दिनसम्ममा 'मंकीपक्स'को लक्षणहरु देखिने गर्दछ। शुरुको अवस्थामा भने लक्षणहरु अरु संक्रामक रोगहरुसँग मिल्दोजुल्दो देखिने गर्दछ। ज्वरो आउनु, टाउको र जिउ दुख्नु, जाडो लाग्नु, लिम्फ ग्रन्थिहरु सुन्निनु यसका प्रारम्भिक लक्षणहरु हुन्। शुक्रबार, जेठ ६, २०७९
रुघाखोकी गराउने भाइरसले बालबालिकामा कडा 'हेपाटाइटिस' गराउँदै? बालबालिकामा देखिएको कडा रहस्यमय 'हेपाटाइटिस'को कारक पत्ता लगाउन वैज्ञानिकहरुले विभिन्न कोणहरुबाट परीक्षण तथा अनुसन्धानहरुलाई निरन्तरता दिइरहेका/अगाडि बढाई रहेका छन्। बुधबार, वैशाख २१, २०७९
२४ घण्टामा मृत्यु गराउन सक्ने 'चन्दिपुरा भाइरस' के हो?  यो भाइरस फैलाउने भेक्टर काला ज्वरो फैलाउने पोथी 'फ्लेबोटोमिन स्याण्डीफ्लाई' नामक भुसुना भएको र यसको उपस्थिति नेपालमा पनि व्यापक/बाक्लो रहेकोले यसको जोखिम नेपालमा पनि उच्च देखिन्छ। बुधबार, चैत ३०, २०७८
रेबिजको आक्रामक उपस्थिति! खोप छ, तर कहाँ चुक्दै छौं? प्रतिबद्धता आफैमा सह्रानीय भएपनि हाल देखिदै आइरहेका नयाँ-नयाँ चुनौतीहरुलाई सम्बोधन गर्ने तर्फ ध्यान दिन भने सकेको देखिदैन। र यस्तै अवस्था रहिरहे 'सन् २०३०' को लक्ष्य पुरा हुनेमा प्रश्न बाचक चिन्ह खडा हुनेछ। बिहीबार, चैत २४, २०७८
मुसाले टोक्यो? 'र्‍याट बाइट फिबर' होला है! 'र्‍याट बाइट फिबर' अर्थात् 'मुसाले टोकाइले आउने ज्वरो' को चर्चा खासै हुने गर्दैन। यद्यपि भारतमा भने २३०० बर्ष पहिले देखि नै जानकारीमा रहेको पाइन्छ। आइतबार, चैत १३, २०७८
अफ्रिका जाँदै हुनुहुन्छ? 'एलो फिबर' विरुद्धको खोप किन लगाउने? विश्व स्वास्थ संगठनकाले यो खोप विशेष गरेर ९ महिना मुनिका बालबालिका, गर्भवती, अन्डाको एलर्जी भएका र विभिन्न कारणले (रोग वा औषधि प्रयोगको कारणले) रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता नभएकाहरुलाई भने यो खोप नलगाउन सुझाएको छ। शनिबार, चैत ५, २०७८
ज्वरो आयो? 'म्यिउरिन टाइफस' पनि हुनसक्छ म्यिउरिन टाइफस' नियमित प्रयोगशाला परीक्षण अन्तर्गत नपर्ने भएकोले यसको वास्तविक भार/प्रभाव नेपालमा कति होला भनेर यकिन वा अनुमान भने गर्न सकिदैन। यसका लक्षणहरु टाइफाइडसँग मिल्दो जुल्दो हुदा बर्षौदेखि सोहि रोग भनेर संक्रमितहरुको उपचार गरिरहेको हुनसक्दछ।  शुक्रबार, फागुन २७, २०७८
यी ५ कारणले गर्दा 'नरोकिएको रेबिज' कारणहरुको प्रभावकारी सम्बोधन गर्न सके मात्र आगामी दिनहरुमा 'नरोकिएको रेबिज' रोगलाई रोक्न सकिने रोगमा परिणत गर्न सम्भब हुनेछ।  बिहीबार, फागुन १९, २०७८
बर्डफ्लूको उच्च जोखिम कसलाई? यी लक्षण देखिए बर्डफ्लू हुनसक्छ यदि लक्षण जटिलता तिर गए श्वास-प्रश्वासमा समस्या, र बर्डफ्लू निमोनिया देखिन सक्नेछ। समयमा नै उपचार नपाए/ढिला भए संक्रमितको मृत्यु समेत हुनसक्दछ। दश बर्डफ्लू संक्रमित मध्ये ६ जनासम्मको मृत्यु हुनसक्दछ। मंगलबार, फागुन ३, २०७८
ताजा समाचार सबै
यौन सम्पर्क अगाडि गरिने फोरप्ले के हो?
यौन सम्पर्क अगाडि गरिने फोरप्ले के हो? ९ घण्टा अगाडि
दुर्गममा रमाइरहेका डाक्टर बोगटी
दुर्गममा रमाइरहेका डाक्टर बोगटी ११ घण्टा अगाडि
काठमाडौं मेडिकल कलेजका आवासीय चिकित्सकहरु आन्दोलित
काठमाडौं मेडिकल कलेजका आवासीय चिकित्सकहरु आन्दोलित ११ घण्टा अगाडि
शिक्षकको मापसे परीक्षण गर्न उपकरण खरिद गरिने
शिक्षकको मापसे परीक्षण गर्न उपकरण खरिद गरिने १३ घण्टा अगाडि
भक्तपुर अस्पतालमा निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा
भक्तपुर अस्पतालमा निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा १३ घण्टा अगाडि
निजामती कर्मचारी अस्पतालको विज्ञापनप्रति नेप्लिज एसोसिएसन अफ मेडिकल फिजिसिस्टको पनि आपत्ति
निजामती कर्मचारी अस्पतालको विज्ञापनप्रति नेप्लिज एसोसिएसन अफ मेडिकल फिजिसिस्टको पनि आपत्ति १५ घण्टा अगाडि
सरोकारवालाको प्रश्न- निसन्तानपनको उपचार किन महँगो?
सरोकारवालाको प्रश्न- निसन्तानपनको उपचार किन महँगो? १५ घण्टा अगाडि
नर्भिकको आइभिएफमा उपचार गराएका दम्पत्तिले अष्ट्रेलियामा जन्म दिए चम्ल्याहालाई
नर्भिकको आइभिएफमा उपचार गराएका दम्पत्तिले अष्ट्रेलियामा जन्म दिए चम्ल्याहालाई १६ घण्टा अगाडि
उच्च रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने ८ उपाय
उच्च रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने ८ उपाय १८ घण्टा अगाडि
यसरी गर्नुहोस् घरमै फेस मसाज
यसरी गर्नुहोस् घरमै फेस मसाज १८ घण्टा अगाडि
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
१७ वर्षको असफलतापछि मुक्ति दाहाललाई मिलेको सफलता आइतबार, चैत ५, २०७९
फिजियोथेरापिस्ट निभाः जसले सर्वसाधारणदेखि पूर्वराजालाई निको बनाइन् शनिबार, चैत ४, २०७९
स्वस्थ जीवनका लागि निद्रा कति जरुरी? शुक्रबार, चैत ३, २०७९
स्वस्थ रहन के गर्छन् डा सौगात पौडेल [फिटनेस वार्ता] शनिबार, चैत ४, २०७९
दुर्गममा रमाइरहेका डाक्टर बोगटी ११ घण्टा अगाडि
नेपालगञ्ज नर्सिङ क्याम्पसको स्ववियु सभापतिमा दिपिका विजयी आइतबार, चैत ५, २०७९
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता सबै
पाठेघरको मुखको क्यान्सरका लक्षणहरु के-के हुन्? कुन स्टेजसम्म निको हुन्छ? (अन्तर्वार्ता) अन्शु खनाल
'शारीरिक, मानसिक, सामाजिक र आर्थिक रुपमा डाक्टरलाई बलियो बनाउन लागिपरेका छौं' स्वास्थ्यखबर
नेपाललाई मुटुरोग उपचारको केन्द्र बनाउन सकिन्छ: डा चन्द्रमणि अधिकारी स्वास्थ्यखबर
‘स्तनपान घट्नु भनेको कुपोषणको समस्या बढ्नु हो’ कमला गुरुङ
नेपाललाई आँखा उपचारमा विश्वकै प्रमुख गन्तव्यस्थल बनाउन सकिन्छ: डा रुइत [अन्तर्वार्ता] स्वास्थ्यखबर
१० वर्षमा घर-गाडी भनेर चिकित्सकलाई आसा जगाउँदै सहुलियतपूर्ण ऋणको कुरा गरेको हुँ : डा पौडेल रिता लम्साल
मान्छे बिरामी पर्दा बिरामी मात्रै होस्, गरिब चाहिँ नहोस्: डा नवराज केसी, लेखक शून्यको मूल्य स्वास्थ्यखबर
चुनाव त आउँछ, जान्छ, म चिकित्सकको हक-हितका लागि सधैं लडिरहनेछु: डा अनिल विक्रम कार्की रिता लम्साल
सबै हेर्नुहोस
विचार/विश्लेषण
दादुरा प्रकोपको रुपमा फैलिँदै गएको हो?
दादुरा प्रकोपको रुपमा फैलिँदै गएको हो? शनिबार, फागुन २०, २०७९
समयमै उपचार गरे बहिरोपनबाट बच्न सकिन्छ 
समयमै उपचार गरे बहिरोपनबाट बच्न सकिन्छ  शुक्रबार, फागुन १९, २०७९
स्वदेशी औषधि उधोग किन चाहियो?
स्वदेशी औषधि उधोग किन चाहियो? शुक्रबार, फागुन १९, २०७९
फार्मास्युटिकल एसोसिएसनको चुनावका सन्दर्भमा  सामुदायिक फार्मेसीका सवालहरु  
फार्मास्युटिकल एसोसिएसनको चुनावका सन्दर्भमा  सामुदायिक फार्मेसीका सवालहरु   बिहीबार, फागुन १८, २०७९
औषधि क्षेत्र र फार्मेसी पेशाका अवसर तथा नीतिगत चुनौतीहरु  
औषधि क्षेत्र र फार्मेसी पेशाका अवसर तथा नीतिगत चुनौतीहरु   बुधबार, फागुन १७, २०७९
बायोमेडिकल जनशक्ति र मेडिकल उपकरणको विश्वसनियता
बायोमेडिकल जनशक्ति र मेडिकल उपकरणको विश्वसनियता बुधबार, फागुन १७, २०७९
स्वास्थ्य सेवा दिवस र यसको सान्दर्भिकता
स्वास्थ्य सेवा दिवस र यसको सान्दर्भिकता सोमबार, फागुन १५, २०७९
स्वास्थ्य सेवा दिवसको सार्थकता
स्वास्थ्य सेवा दिवसको सार्थकता सोमबार, फागुन १५, २०७९
सबै हेर्नुहोस
ब्लग सबै
रसिया छाडेर जलेश्वर पुग्दा... डा अर्जुनदेव भट्ट
दुर्गमका मान्छेहरु [यात्रा संस्मरण] राजकुमार भुजेल
स्वास्थ्य शिविरको मेरो पहिलो अनुभव प्रिन्स ठाकुर
आइओएममा मेरो पाँच वर्षको अनुभव सुजन शर्मा
चिया चर्चा: स्वास्थ्यमा  भुईंमान्छेको पहुँच कहिले पुग्ला? धीरज मैनाली
दादुरा नियन्त्रणका क्रममा भएका सिकाइ तथा अनुभवहरु नरेशबाबु श्रेष्ठ
कोल्टीमा कोल्टे फेर्दै गर्दा ! डा किशोर गुरुङ 
नयाँ स्वास्थ्यमन्त्रीलाई एक स्वास्थ्यकर्मीको पत्र पुस्कर घिमिरे
सबै हेर्नुहोस