स्वास्थ्य खबरपत्रिका
हाम्रो बारेमा
प्यारेन्टिङ
बच्चाहरुमा हुने मानसिक समस्या एडीएचडी के हो?
बच्चाहरुमा हुने मानसिक समस्या एडीएचडी के हो? थुप्रै अभिभावक एडिएचडी भएका बच्चाहरू लिएर अस्पताल आईपुग्ने कान्ति बाल अस्पतालको बालवालिका तथा किशोर किशोरी मानसिक स्वास्थ्य विभागमा कार्यरत क्लिनिकल साइकोलोजीस्ट डा नर्मदा देवकोटा बताउँछिन्। शनिबार, कात्तिक १९, २०७९
बालबालिकामा बढ्दै 'जंक फुड कल्चर': कसरी आकर्षित गर्ने 'होम मेड फुड'तिर?
बालबालिकामा बढ्दै 'जंक फुड कल्चर': कसरी आकर्षित गर्ने 'होम मेड फुड'तिर? बजारमा पाइने चोकोज, बिस्कुट, कर्नफ्लेक्स, चाउचाउ जस्ता धेरै क्यालोरी र फ्याट भएका खानेकुरा कम गरेर घरमै रोटी, तरकारी, हलुवा जस्ता खानेकुरामा जोड दिनुपर्ने प्रधान बताउँछिन्। साथै, बच्चाको उमेर अनुसार खुवाउनुपर्ने पोषणको ज्ञान पनि हरेक अभिभावकले राख्नुपर्ने उनको सुझाव छ। मंगलबार, भदौ २८, २०७९
अस्वभाविक व्यवहार भएका बच्चा सुधार्ने एउटा उपाय 'टाइम आउट' : विवाद र सत्यता
अस्वभाविक व्यवहार भएका बच्चा सुधार्ने एउटा उपाय 'टाइम आउट' : विवाद र सत्यता 'अभिभावकहरूले तालिकाबाट सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण उपकरण छोड्छन्, जुन व्यवस्थित मोडलिङ हो। यसको मतलब तपाईंले आफ्नो बच्चामा देख्न चाहेको व्यवहार देखाउनु र अरूलाई देखाउनु हो। मेरोपालामा यस्तो थियो, म जे भन्छु त्यही गर, म जे गर्छु त्यो होइन।' बुधबार, भदौ २२, २०७९
उमेर अनुसार कस्तो हुनुपर्छ बालबालिकाको वृद्धि विकास र खानपान?
उमेर अनुसार कस्तो हुनुपर्छ बालबालिकाको वृद्धि विकास र खानपान? आफ्नो बालबालिकाको उमेर अनुसार दिनुपर्ने खानेकुरा बारे जानकारी राख्न उनको आग्रह छ। बच्चाको पोषणमा ध्यान दिइरहँदा स्तनपान गराउने आमाले पनि आफ्नो पोषणमा ध्यान दिनुपर्ने उनले बताइन्।  आइतबार, भदौ १२, २०७९
'मानव दूध बैंक' : नवजात शिशुहरुको पोषणका लागि नविन प्रारम्भ
'मानव दूध बैंक' : नवजात शिशुहरुको पोषणका लागि नविन प्रारम्भ परिवार कल्याण महाशाखा तथा परोपकार प्रसूति तथा स्त्री रोग अस्पतालबीच सहकार्य गरी नेपालमा पहिलोपटक 'बृहत स्तपान व्यवस्थापन केन्द्र' अन्तर्गत 'मानव दूध बैंक' को अवधारणालाई कार्यान्वयनमा ल्याउन गहन अध्ययन तथा गृहकार्य पश्चात स्थापनाको तयारी भइरहेको छ। शुक्रबार, भदौ ३, २०७९
यसकारण बालबालिकाको खानामा चिनी र नुन कम गरौं
यसकारण बालबालिकाको खानामा चिनी र नुन कम गरौं बालबालिकालाई आवश्यकताभन्दा बढी नुन वा चिनी खान दिनुभयो भने उनीहरूले थुप्रै शारीरिक समस्याको सामना गर्नुपर्ने अवस्था आउन सक्छ। जस्तो कि बच्चाहरूले आमाको दूध चाँडै छोड्छन् र तिनीहरूमा तरकारी वा अन्य खानाको स्वाद थाहा पाउने कुराको पनि विकास हुन पाउँदैन। शनिबार, साउन २८, २०७९
स्तनपानको महत्व र स्तनपान गराउने आमाले ध्यान दिनुपर्ने कुराहरु
स्तनपानको महत्व र स्तनपान गराउने आमाले ध्यान दिनुपर्ने कुराहरु सकभर नवजात शिशुलाई आमाको दूध मात्र खुवाउनु राम्रो हो। विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार शिशुलाई कम्तिमा पनि ६ महिनासम्म आमाको दूधमात्र खुवाउनुपर्छ। मंगलबार, साउन १७, २०७९
बालबच्चालाई जंक फूड खुवाउने बानी हानिकारक!
बालबच्चालाई जंक फूड खुवाउने बानी हानिकारक! चाउचाउ खाजा लाँदा सहरीया पल्टिने बालबच्चाहरु घरमा बनेको पुवा टिफिनमा हालेर लैजान पर्दा पाखे भएको महसूस गर्छन्। यसमा बालबच्चाको दोष भन्दा पनि अभिभावकले कस्तो सिकाउँछन् र विद्यालयले कस्तो वातावरणमा पढाउँछ भन्ने कुराले मध्यनजर राख्दछ। आइतबार, साउन १५, २०७९
सानै उमेरमा बालबच्चालाई विद्यालय पठाउन हतार किन?
सानै उमेरमा बालबच्चालाई विद्यालय पठाउन हतार किन? ५ वर्ष भन्दा कम उमेरको बालबच्चालाई घरमा नै स्वच्छन्द रुपले खेल्न दिनुपर्ने अवस्थामा रमाउन, हाँस्न अनि आफ्नो चालचलन बहन गर्न बन्देज लगाएर विद्यालय पठाउनु त्यति राम्रो कार्य होइन। शनिबार, असार ३२, २०७९
बच्चा भुलाउने बहानामा मोबाइल देखाउनुहुन्छ भने होस् गरौं
बच्चा भुलाउने बहानामा मोबाइल देखाउनुहुन्छ भने होस् गरौं बालबच्चालाई भात खुवाउन मोबाइल चाहिने भएको छ। रुँदा फकाउन मोबाइल चाहिने भएको छ। स्कुल पठाउन मोबाइल चाहिने भएको छ। आफूले भनेको काम अह्राउन वा सजिलै मनाउन मोबाइल चाहिने भएको छ। यो एडिक्सनको बिकराल रुप हो। सोमबार, असार २०, २०७९
बालबालिकालाई प्रविधिको कुलतबाट कसरी जोगाउने?
बालबालिकालाई प्रविधिको कुलतबाट कसरी जोगाउने? घरका काममा लागेको बेला छोराले गनगन गर्न अथवा रुन थाल्यो भने सुरु सुरुमा उनले फकाउन स्मार्टफोन दिने गरिन्। खाना खान मानेन भने मोबाइलमा र्‍याम्स, गीत, कार्टुन आदि देखाएर ख्वाउन थालिन्। बिहीबार, जेठ ५, २०७९
६ महिनापछि बालबालिकालाई थप खाना खुवाउँदा ध्यान दिनु पर्ने कुरा
६ महिनापछि बालबालिकालाई थप खाना खुवाउँदा ध्यान दिनु पर्ने कुरा १२ देखि २४ महिनाको बालबालिकालाई आमाको दूधका साथै दिनमा ३ पटक पूरक खाना र २ पटक खाजा खुवाउनु पर्दछ। हरेक पटकमा २ चिया गिलास वा कचौरा (२५० मि.लि) बराबर खुवाउनु पर्दछ। शनिबार, वैशाख ३१, २०७९
अभिभावकले बालबालिकालाई सकारात्मक प्रतिकृया र व्यवहार गर्नुपर्ने पाँच कारण
अभिभावकले बालबालिकालाई सकारात्मक प्रतिकृया र व्यवहार गर्नुपर्ने पाँच कारण हुर्कँदै गरेका बालबालिकाका विषयमा अभिभावकले धेरै कुरामा चनाखो हुन जरुरी हुन्छ। प्राय अभिभावक बच्चाले धेरै र नचाहिने प्रश्न सोधिरहेका कारण रिसाउने तथा गाली गर्ने पनि गर्दछन्। तर त्यो गलत हो। शुक्रबार, वैशाख ३०, २०७९
बालबालिकालाई मोबाइलबाट कसरी टाढा राख्ने? अभिभावकले यी कुरा ख्याल गरौं
बालबालिकालाई मोबाइलबाट कसरी टाढा राख्ने? अभिभावकले यी कुरा ख्याल गरौं बालबालिकालाई मोबाइलको लतबाट टाढा राख्न  साथीहरूसँग खेल्न प्रेरित गर्नेे, पार्कतिर घुम्न लैजाने,  मोबाइल चलाउन निश्चित समय निर्धारण गर्ने, मोबाइलका बेफाइदाका बारेमा भन्ने, कुराकानी गर्ने, सधै नजिक रहने प्रयास गर्नुपर्छ। आइतबार, वैशाख २५, २०७९
यी हुन् बच्चाका लागि जरुरी पौष्टिक तत्व
यी हुन् बच्चाका लागि जरुरी पौष्टिक तत्व आजकाल ठुला मानिसमा देखिने रोग पनि साना बालबालिकामा देखिन थालेको छ। बच्चा बेलैमा मधुुमेहजस्ता रोगबाट बच्चा पीडित हुन थालेका छन्। यसको प्रमुख कारण हो, बालबालिकाको खानपान र जीवनशैलीमा आएको परिवर्तन। बिहीबार, वैशाख २२, २०७९
बालबालिकालाई कसरी चलाखीपूर्ण एवं स्वस्थ तरीकाले अनुशासनमा राख्ने?
बालबालिकालाई कसरी चलाखीपूर्ण एवं स्वस्थ तरीकाले अनुशासनमा राख्ने? झर्को लगाउने शिशु होस् वा रिसाईरहने किशोर अवस्थाको बालबालिकाको स्याहार सुसार गर्दा, तपाईंलाई आफ्नो रिसमाथि नियन्त्रण राख्न हम्मे-हम्मे पर्छ। आइतबार, चैत २७, २०७८
किन गर्छन् बालबालिकाले ओछ्यानमै पिसाब? उपचार के होला?
किन गर्छन् बालबालिकाले ओछ्यानमै पिसाब? उपचार के होला? सुतेका बेला ओछ्यानमै पिसाब गर्ने समस्या आम बालबालिकामा हुन्छ। अधिकांश बालबालिकामा भने यो समस्या हुर्कंदै गएपछि आफैँ ठीक हुन्छ। यो बालबालिकाको मिर्गाैला रोग, अल्छिपना वा चकचकेपनाका कारण भएको होइन। बुधबार, चैत ९, २०७८
बालबालिकाको खाना खाने सकारात्मक बानीको विकास गर्न अभिभावकले ध्यान दिनुपर्ने १० कुरा
बालबालिकाको खाना खाने सकारात्मक बानीको विकास गर्न अभिभावकले ध्यान दिनुपर्ने १० कुरा पारिवारिक संरचनामा आएका परिवर्तन, बालबालिकाको शारीरिक संञ्चालनमा कमी, अभिभावकको कार्य व्यस्तता, मोबाइल फोनको प्रयोग, प्राकृतिक स्वादमा आयातित तथा बनावटी स्वादको प्रभाव आदि कारणले गर्दा हाल बालबालिकाको खाना खाने बानीमा चुनौति देखापरेको पाईन्छ। सोमबार, चैत ७, २०७८
बच्चाको आँखा कमजोर भएको कसरी थाहा पाउने? यी हुन् ९ संकेत
बच्चाको आँखा कमजोर भएको कसरी थाहा पाउने? यी हुन् ९ संकेत बच्चाले आफूलाई आँखामा समस्या भएको बताउन सक्दैनन्। किनभने उसले थाहै पाउँदैन। तर, अभिभावकले उसको हाउभाउ र क्रियाकलाप हेरेर आँखामा समस्या आएको थाहा पाउनुपर्छ। कसरी थाहा पाउने? आइतबार, फागुन ८, २०७८
बालबालिकाको मुखमा हात हाल्ने बानीले स्वास्थ्यमा पार्ने असर
बालबालिकाको मुखमा हात हाल्ने बानीले स्वास्थ्यमा पार्ने असर मुखभित्र सामान अड्किदा वा निल्दा श्वास फेर्न गाह्रो हुने, खोकी लाग्ने, वान्ता आउने र बेहोस हुने गर्छन्। बालबालिका खेलौनाका स–साना अंश, टाँक, धागो, गुच्छा, सिक्का निल्दा उनीरुको ज्यान नै जाने खतरा हुन्छ। शनिबार, फागुन ७, २०७८
बालबालिकालाई अनुशासन सिकाउने क्रममा नगरौँ यी ५ गल्ती
बालबालिकालाई अनुशासन सिकाउने क्रममा नगरौँ यी ५ गल्ती अनुशासित जीवन जीउनका लागि बालबालिकाहरुलाई सानै उमेरदेखि उत्प्रेरित गरिनुपर्दछ। यसमा अभिभावकको सबैभन्दा महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ। अनुशासन कसैको बलमा भन्दा पनि मनबाट हुने कुरा हुन्।  बिहीबार, माघ २७, २०७८
बालबालिकामा हुने मधुमेहः यी तीनवटा ‘डी’मा ध्यान दिन जरुरी
बालबालिकामा हुने मधुमेहः यी तीनवटा ‘डी’मा ध्यान दिन जरुरी बालबालिकामा हुने मधुमेह वर्षेनी बढ्दो क्रममा रहेको छ। यो रोगबाट अभिभावक तथा आफन्तहरु डर त्रासले आक्रान्त भएको पाइन्छ। यो रोगको कारणले गर्दा बालबालिको शरीरमा इन्सुलिन भन्ने हर्मोन बन्न सक्दैन र शरीरमा इन्सुलिन हर्मोनको कमी हुन्छ। शनिबार, पुस २४, २०७८
यी हुन् किशोरावस्थाको ब्रेकअप भुलाउने ४ उपाय
यी हुन् किशोरावस्थाको ब्रेकअप भुलाउने ४ उपाय किशोरकाल अनुभवको काँचो उमेर भएकाले सामान्य समस्याको परिणाम पनि जटिल हुनसक्छ। अभिभावक सचेत हुने हो भने किशोर उमेरका सन्तानलाई ब्रेकअपपछि पनि सहज अवस्थामा फर्काउन सक्छन्। आइतबार, भदौ २७, २०७८
बालबालिकालाई सिकाउनै पर्ने ९ बानी
बालबालिकालाई सिकाउनै पर्ने ९ बानी अभिभावकहरुले विकास गरेका विभिन्न प्रकारका संस्कार र बानी स्वास्थ्यका लागि निकै लाभदायी छन्। जस्तै : बिहान सबेरै उठ्ने, प्रार्थना गर्ने, बत्ती बाल्ने, भुइँमा सुकुल ओछ्याएर खाने र बारम्बार हात धुने इत्यादि। आइतबार, भदौ २०, २०७८
बालबालिकालाई कति समय मोबाइल/टिभी हेर्न दिने?
बालबालिकालाई कति समय मोबाइल/टिभी हेर्न दिने? कोरोनाको महामारी सुरु भएर घर बस्नु पर्ने अवस्था सृजना भएपछि धेरै बालबालिकामा मोबाइल चलाउने बानी झन् बढेर आएको धेरै अभिभावकको गुनासो छ। मंगलबार, साउन २६, २०७८
बालबालिकाका फोटो र भिडियो सामाजिक सञ्जालमा राख्नु यसकारण घातक
बालबालिकाका फोटो र भिडियो सामाजिक सञ्जालमा राख्नु यसकारण घातक कलिलो मस्तिष्कले सही र गलत छुट्याउन सक्दैन, त्यसैले उनीहरुलाई तनाव उत्पन्न हुन्छ। ‘फियर एन्जाइटी’को समस्या हुन्छ। यही कारण भविष्यमा ‘डिप्रेसन’मा जाने संभावना हुन्छ। शनिबार, साउन २, २०७८
बच्चालाई ज्वरो आउँदा के गर्ने, के नगर्ने?
बच्चालाई ज्वरो आउँदा के गर्ने, के नगर्ने? शिशुलाई ज्वरो आउँदा अभिभावक पनि शारीरिक र मानसिक रुपमा पीडित हुन्छन्। तर, ज्वरो संक्रमणविरुद्ध जुध्ने शरीरको आफ्नै तरिका हो। कतिपय अवस्थामा ज्वरो एक भाइरल संक्रमण हो, जुन  बिस्तारै निको हुन्छ। शनिबार, असार २६, २०७८
तपाईंका बालबालिका मोबाइलमा के हेर्दैछन्? यी हुन् डिजिटल प्यारेन्टिङका पाँच टिप्स
तपाईंका बालबालिका मोबाइलमा के हेर्दैछन्? यी हुन् डिजिटल प्यारेन्टिङका पाँच टिप्स यहाँ डिजिटल प्यारेन्टिङका पाँच वटा टिप्स प्रस्तुत गरिएको छ। ती टिप्स इन्टिच्युट अफ वेलबिइङका कार्यकारी अधिकृत डा. माइक केल्लीले उनको युट्युव च्यानल इन्टिच्युट अफ वेलबिइङमा दिएको भाषण सुनेर तयार पारिएको हो। बुधबार, असार २३, २०७८
नवजात शिशुको मृत्यु हुने कारण के हो? स्याहार कसरी गर्ने?
नवजात शिशुको मृत्यु हुने कारण के हो? स्याहार कसरी गर्ने? अत्यावश्यक स्याहारको अभावमा हजारौं नवजात शिशुहरु संक्रमणको शिकार भई मृत्युको मुखमा पुग्ने गर्दछन्। शुक्रबार, चैत ६, २०७७
बच्चाले खान मानेन, के गर्ने?
बच्चाले खान मानेन, के गर्ने? सुरुमा बालबालिकालाई खाना खुवाउँदा निकै होस गर्नुपर्छ। एउटा खाना खुवाएपछि तुरुन्तै अर्काे परिवर्तन गर्नुहुँदैन। त्यो खानामा बानी बसेपछि र  उसको स्वास्थ्यले पचाउन थालेपछि मात्रै अर्को प्रकारको खाना खुवाउनुपर्छ। आइतबार, फागुन ९, २०७७
ट्रेण्डिङ
आईसीयूमा प्रेमप्रसादले भनेका थिए- तोसिमाजी मलाई अर्को अस्पताल लानुस्, म बाँच्न चाहन्छुशुक्रबार, माघ १३, २०७९
नयाँ स्वास्थ्यमन्त्रीलाई एक स्वास्थ्यकर्मीको पत्र शुक्रबार, माघ १३, २०७९
विदेशमा प्रमाणपत्र तह अध्ययन गर्न जाँदा परिषद्को सहमति अनिवार्य  मंगलबार, माघ १०, २०७९
सुर्खेतमा सवारी दुर्घटना : चार जना स्वास्थ्यकर्मीको मृत्यु, एक गम्भीर घाइते आइतबार, माघ ८, २०७९
कसरी किनिन्छ सरकारी अस्पतालमा एमआरआई? १६ अस्पतालमा १६ थरी क्षमता र मूल्य बुधबार, माघ ११, २०७९
क्यामेरासहित अस्पतालको आईसीयू पुगेपछि राज्यमन्त्री कार्कीको आलोचना बुधबार, माघ ११, २०७९
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता सबै
‘स्तनपान घट्नु भनेको कुपोषणको समस्या बढ्नु हो’ कमला गुरुङ
नेपाललाई आँखा उपचारमा विश्वकै प्रमुख गन्तव्यस्थल बनाउन सकिन्छ: डा रुइत [अन्तर्वार्ता] स्वास्थ्यखबर
१० वर्षमा घर-गाडी भनेर चिकित्सकलाई आसा जगाउँदै सहुलियतपूर्ण ऋणको कुरा गरेको हुँ : डा पौडेल रिता लम्साल
मान्छे बिरामी पर्दा बिरामी मात्रै होस्, गरिब चाहिँ नहोस्: डा नवराज केसी, लेखक शून्यको मूल्य स्वास्थ्यखबर
चुनाव त आउँछ, जान्छ, म चिकित्सकको हक-हितका लागि सधैं लडिरहनेछु: डा अनिल विक्रम कार्की रिता लम्साल
हाम्रो पार्टीको भागमा परे स्वास्थ्य मन्त्रालयमा मेरो दाबी रहन्छ: डा तोसिमा कार्की स्वास्थ्यखबर
आमाको दूध बच्चाको लागि पूर्ण आहार हो: डा कल्पना उपाध्याय सुवेदी कमला गुरुङ
अबको हाम्रो प्राथमिकता खोप लगाउन छुटेका चार प्रतिशत बालबालिका हुन्: सागर दाहाल कमला गुरुङ
सबै हेर्नुहोस
विचार/विश्लेषण
नेपालमा आत्महत्याको डरलाग्दो तथ्यांक र रोकथामका कार्यक्रम कार्यान्वयनको अपरिहार्यता  
नेपालमा आत्महत्याको डरलाग्दो तथ्यांक र रोकथामका कार्यक्रम कार्यान्वयनको अपरिहार्यता   सोमबार, माघ ९, २०७९
आत्महत्या रोक्ने, तर कसरी? 
आत्महत्या रोक्ने, तर कसरी?  बिहीबार, माघ ५, २०७९
नयाँ स्वास्थ्य मन्त्रीलाई २० बुँदे सुझाव 
नयाँ स्वास्थ्य मन्त्रीलाई २० बुँदे सुझाव  बुधबार, माघ ४, २०७९
नेपाली बजारमा पाइने आयुर्वेदिक औषधिहरुको स्थिति 
नेपाली बजारमा पाइने आयुर्वेदिक औषधिहरुको स्थिति  बुधबार, माघ ४, २०७९
सरकारले स्वास्थ्यको संवेदनशीलता कहिले बुझ्ने? डाक्टरको दरबन्दी कहिले थपिने?
सरकारले स्वास्थ्यको संवेदनशीलता कहिले बुझ्ने? डाक्टरको दरबन्दी कहिले थपिने? शुक्रबार, पुस २९, २०७९
समृद्ध समाज निर्माणमा स्वास्थ्य बिमाको भूमिका
समृद्ध समाज निर्माणमा स्वास्थ्य बिमाको भूमिका बिहीबार, पुस २८, २०७९
अस्पतालको लाइन हटाउन सरकारको निर्देशनले मात्र पुग्दैन
अस्पतालको लाइन हटाउन सरकारको निर्देशनले मात्र पुग्दैन बुधबार, पुस २७, २०७९
नेपालको सन्दर्भमा इच्छामृत्यु: भ्रम र वास्तविकता
नेपालको सन्दर्भमा इच्छामृत्यु: भ्रम र वास्तविकता मंगलबार, पुस १२, २०७९
सबै हेर्नुहोस
ब्लग सबै
कोल्टीमा कोल्टे फेर्दै गर्दा ! डा किशोर गुरुङ 
नयाँ स्वास्थ्यमन्त्रीलाई एक स्वास्थ्यकर्मीको पत्र पुस्कर घिमिरे
अनि मैले बिरामी र अस्पतालबीच सेतु बनेर काम गर्ने प्रण गरें वर्षा कोइराला
भाइरल बाघको सन्देश नेत्र अर्याल
गर्भवती हुने किशोरीहरुको दर बढ्दो, रोकिएन बालविवाह श्रिना नेपाल
एक वर्षे अनुभवको नाउँमा नेपाली युवा चिकित्सकहरु शोषणमा डा प्रज्ञान बस्नेत  
मस्तिष्कको शक्ति कमजोर बनाउने चुरोट,रक्सी प्रमोद (प्रिन्स) शाह
'बिकाउनको लागी बाले अगाडि ‌दाँत हालिदिए, त्यसपछि कस्लाई वास्ता !' गितु गैरे
सबै हेर्नुहोस