स्वास्थ्य खबरपत्रिका
हाम्रो बारेमा
वैकल्पिक चिकित्सा
आयुर्वेद चिकित्सामा बाजिकरणको महत्व
आयुर्वेद चिकित्सामा बाजिकरणको महत्व औषधि, आहार र बिहारको प्रयोगद्वारा जवान व्यक्तिहरुमा  संभोग वा मैथुन क्रियामा उर्जा थप्ने प्रक्रियालाई बाजिकरण भनिन्छ। बिहीबार, भदौ ९, २०७९
मधुमेह रोग रोकथाममा हाम्रो भूमिका
मधुमेह रोग रोकथाममा हाम्रो भूमिका यी दुबै प्रकारका मधुमेहको मुख्य कारण असन्तुलित आहार,शारीरिक निष्क्रियता, अव्यवस्थित दिनचर्या, अनियमित निद्रा र मनको चंचलता नै हो। बिहीबार, साउन २६, २०७९
स्वस्थ्य रहन अपनाउनुपर्ने महत्वपूर्ण ६ विधि
स्वस्थ्य रहन अपनाउनुपर्ने महत्वपूर्ण ६ विधि स्वस्थ्यका लागि आहार, निद्रा, व्रह्मचर्य, व्यायाम, स्नान र ध्यान यी महत्वपूर्ण छ वटा विधिहरुको चर्चा आयुर्वेद तथा योग चिकित्साले गरेको छ।  आइतबार, साउन १५, २०७९
आँखाको ज्योति बढाउने योग 'नेत्रशक्ति विकासक': कसरी गर्ने?
आँखाको ज्योति बढाउने योग 'नेत्रशक्ति विकासक': कसरी गर्ने? योगाभ्यासका लागि शरीरलाई तयार गर्न विभिन्न अंग विशेष तथा जोर्नीहरूलाई सक्रिय, खुकुलो र लचकदार बनाउनका लागि यौगिक सूक्ष्म व्यायाम वा अङ्ग व्यायामहरू गरिन्छ। मंगलबार, असार ७, २०७९
आँखाको थकान, टाउको दुखाई र अनुहारमा चाउरी पर्न नदिने 'फेस' योग (तरिका सहित)
आँखाको थकान, टाउको दुखाई र अनुहारमा चाउरी पर्न नदिने 'फेस' योग (तरिका सहित) बेलायतमा फेस योगका लागि चर्चित डानियला कोलिन्स र जुलिया अनास्तास्युले यसको प्रयोग सुरु गरेका छन्। उनीहरु बेलायतका ‘फेस योग सुपरट्रेनर’ हुन्। सोमबार, जेठ २, २०७९
डब्ल्यूएचओको परम्परागत औषधि अनुसन्धान केन्द्रबाट नेपालले यसरी लिन सक्छ लाभ
डब्ल्यूएचओको परम्परागत औषधि अनुसन्धान केन्द्रबाट नेपालले यसरी लिन सक्छ लाभ परापुर्वकालदेखि हामीले अपनाउँदै आएका औषधि उपचार विधिहरुको वैज्ञानिक अध्ययन त्यसमा प्रयोग हुने जडिबुटीहरुको प्रभावकारीता विषाक्तता, ओषधि विकास र शैक्षिक कार्यक्रमहरुमा समेत साझेदारी गर्ने अवसर मिल्ने छ। सोमबार, वैशाख २६, २०७९
स्वास्थ्य र समृद्धिको लागि योग
स्वास्थ्य र समृद्धिको लागि योग गुरुशिक्षा परम्पराबाट बाहिर आएको योगलाई सुत्रवद्ध र एकत्रित गर्ने काम महर्षि पताञ्जलीले गरेका थिए। महर्षि पताञ्जलीले राजयोगमा विस्तार गरेको योग सुत्रलाई अस्टाङग योग भनिन्छ। नाथ सम्प्रदायका प्रवर्तक शिवभक्त योगी मत्स्येन्द्रनाथका शिष्य गोरखनाथले हठयोग ग्रन्थ लेखेका थिए। आइतबार, वैशाख २५, २०७९
यी हुन् टाउको दुखाइका घरेलु औषधि
यी हुन् टाउको दुखाइका घरेलु औषधि दालचिनीलाई पिसेर पाउडर बनाउने र यसरी तयार भएको पाउडरमा पानी मिसाएर गाडा पेस्ट बनाउने। यसरी तयार भएको पेस्ट टाउकोमा लगाई ३० मिनेटपछि मनतातो पानीले धुने। शुक्रबार, वैशाख २३, २०७९
पञ्चकर्म चिकित्साः शरीरका विकार बाहिर निकाल्ने प्रक्रिया
पञ्चकर्म चिकित्साः शरीरका विकार बाहिर निकाल्ने प्रक्रिया बदलिँदो जीवनशैली, अस्वस्थकर आहार, शारीरिक निस्क्रियता र व्यायामको कमीजस्ता कारणले मानव शरीर मेसिनजस्तै हुँदैछ। जसको कारक तत्व शरीरभित्र सञ्चित हुँदै जाने अनावश्यक वोसो तथा अन्य विकार पदार्थ हुन्। त्यसैले यस्ता विकार पदार्थ बाहिर निकाली शरीरका भित्रि अंग सफा गर्ने संशोधन क्रिया (इलिमिनेसन थेरापी)  लाई पञ्चकर्म चिकित्सा भनिन्छ। बिहीबार, वैशाख १, २०७९
मानव स्वास्थ्यमा योगको प्रभाव
मानव स्वास्थ्यमा योगको प्रभाव मधुमेह, उच्च रक्त चाप, स्वासप्रस्वास जन्य समस्या र क्यान्सर जस्ता नसर्ने रोगका कारणले हुने उच्च मृत्युदरलाई कम गर्दै रोगमा लगानी भएको देशको आर्थिक भारलाई घटाउन सकिन्छ। नियमित योग अभ्यासबाट ध्रुमपान तथा मध्यपानको लतलाई हटाउन सकिन्छ। शुक्रबार, फागुन २७, २०७८
गुर्जोको यथार्थता र भ्रम
गुर्जोको यथार्थता र भ्रम औषधिको सुरक्षितताको प्रश्नमा सर्वदा सचेत रहन आवश्यक छ तर पूर्वाग्रह र दुराग्रह राखी समयको कसिमा हजारौं वर्षदेखि खरो साबित भइसकेको आयुर्वेद चिकित्सामाथि गैरआयुर्वेद वा जडिबुटिको वास्तविक ज्ञान नभएको व्यक्तिले सम्पूर्ण आयुर्वेद चिकित्सालाई बदनाम गर्ने किसिमले  नकारात्मक टिकाटिप्पणी गर्न उचित मान्न सकिदैँन। आइतबार, फागुन २२, २०७८
योग चिकित्साः शरीरलाई स्वस्थ राख्ने पञ्चकोष विधि
योग चिकित्साः शरीरलाई स्वस्थ राख्ने पञ्चकोष विधि मनको अत्यधिक वेचैनी, वेखुशी वा चञ्चलताबाट शरीरमा कष्ट उत्पन्न हुने क्रियालाई रोग भनिन्छ भने मनमा आएका दुःख कष्ट तथा मनका विकारहरुबाट मुक्त भइ आफ्नो स्वरुप वा आनन्दमा रमाउनु निरोगिता हो। बिहीबार, फागुन ५, २०७८
बहुउपयोगी च्यवनप्रासः सबैले खान मिल्छ? कसरी खाने?
बहुउपयोगी च्यवनप्रासः सबैले खान मिल्छ? कसरी खाने? अहिले बजारमा पाइने भिटामिनको नाममा धेरैले फूड सप्लीमेन्ट तथा भिटामिनहरु खाइरहेका छन्। दर्ता र स्वीकृत बिना बजारमा रहेका ती सप्लीमेन्ट तथा भिटामिनहरु खानु हुँदैन। यी फूड सप्लीमेन्ट र भिटामिनको सट्टा च्यवनप्रास खाँदा शरीरलाई धेरै फाइदा हुन्छ।  सोमबार, पुस ५, २०७८
होमियोपैथिक चिकित्सक डा राजेश प्रधानाङ्गको निधन
होमियोपैथिक चिकित्सक डा राजेश प्रधानाङ्गको निधन कोरोना संक्रमण  भएर समस्या भएपछि उनलाई स्टार अस्पतालको आइसियु राखि उपचार भइरहेको थियो। ५६ वर्षिय प्रधानाङ्गको उपचारकै क्रममा  आइतबार निधन भएको हो।  सोमबार, मंसिर २७, २०७८
चालीस वर्षपछि जडीबुटी कम्पनी नाफामा, सर्वसाधारणलाई शेयर बाँडिने
चालीस वर्षपछि जडीबुटी कम्पनी नाफामा, सर्वसाधारणलाई शेयर बाँडिने मानव संशाधन विनियमावली निर्माण गरी आवश्यक योग्य जनशक्ति आपूर्ति गर्न लागिएको छ। आवश्यक योग्य जनशक्ति पाएर विस्तार एवं विकास भएपछि कम्पनीले वार्षिक रु एक अर्ब बराबर कारोबार गर्ने लक्ष्य राखेको छ।  शुक्रबार, मंसिर १०, २०७८
मधुमेह र आयुर्वेद: हितकर र अहितकर आहार-विहार
मधुमेह र आयुर्वेद: हितकर र अहितकर आहार-विहार टाइप-२ मधुमेह मेटाबोलिक सिन्ड्रोम अन्तर्गत पर्दछ, जुन अव्यवस्थित खानपान र जीवनशैलीसंग सम्बन्धित हुन्छ। कतिपय अवस्थामा यो वंशानुगत पनि हुन्छ। टाइप-२ मधुमेह आहार विहार र स्वस्थ्यकर जीवनशैलीद्वारा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ। आइतबार, कात्तिक २८, २०७८
के गोमूत्रको औषधीय महत्त्व छ?
के गोमूत्रको औषधीय महत्त्व छ? गोमूत्रको प्रयोग सजिलो नभएको र यसको गलत मात्रा तथा अनुचित प्रयोग हानिकारक हुनसक्ने हुँदा यसको जथाभावी प्रयोग वाञ्छनीय हुँदैन। यसको प्रयोग विज्ञको रेखदेखमा तथा सल्लाहमा मात्र गर्नु उचित हुन्छ। बिहीबार, कात्तिक १८, २०७८
धन्वन्तरी को हुन्? कसरी काम गर्छ आयुर्वेदले?
धन्वन्तरी को हुन्? कसरी काम गर्छ आयुर्वेदले? धन्वन्तरीका चार हात छन्। माथिको दुवै हातमा शंख र चक्र धारण गरेका छन् भने अन्य दुईमध्ये एक हातमा जलुका र औषधि तथा अर्को हातमा अमृत कलश लिएका छन्। मंगलबार, कात्तिक १६, २०७८
गुणस्तरीय आयुर्वेदिक औषधि सम्भव छ!
गुणस्तरीय आयुर्वेदिक औषधि सम्भव छ! सेवामूलक स्वास्थ्य पेशामा बढी नाफा कमाउने होडबाजीका कारण पनि जनतामाझ गुणस्तरीय औषधिको दिनानुदिन कमी हुँदैगइरहेको छ। यस्तो परिस्थितिमा हामी सबैले आ-आफ्नो स्तरबाट योगदान दिन आवश्यक देखिन्छ।  आइतबार, कात्तिक १४, २०७८
पाल्पामा आयुर्वेद सेवा लिने बढ्दै
पाल्पामा आयुर्वेद सेवा लिने बढ्दै आयुर्वेद औषधालयमा सेवा लिन आउनेमध्ये अधिकांश बिरामी पेटसम्बन्धी समस्या लिएर आउने गरेका छन्। गाउँघरमा पाइने बहुमूल्य वानस्पतिबाट तयार पारिएको आयुर्वेद औषधिको सेवन स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक भएकाले नियमित रुपमा सेवन गरिरहेको रामपुरका हरिकला ढकाल बताउछिन्। आइतबार, असोज ३१, २०७८
तातोपानीमा प्राकृतिक चिकित्सालय सञ्चालन गर्ने तयारी
तातोपानीमा प्राकृतिक चिकित्सालय सञ्चालन गर्ने तयारी तातोपानी कुण्डको व्यवस्थापन, प्रचारप्रसार र विकासका लागि सक्रिय रहेको तातोपानी कुण्ड व्यवस्थापन समितिले प्राकृतिकरूपमा नै आउने ५० डिग्री सेल्सियस तापक्रमको तातोपानीलाई प्रयोग गरेर जल चिकित्सा, अकुपञ्चर, योगाथेरापी, फिजियो थेरापी, मसाज थेरापी र डाइथेरापी सेवासहितको प्राकृतिक चिकित्सालय बनाउन लागेको कुण्ड व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष वीरेन्द्रमान शाक्यले जानकारी दिए। बुधबार, असोज २०, २०७८
धवलागिरि आयुर्वेदिक औषधालय प्रदेशकै उत्कृष्ट
धवलागिरि आयुर्वेदिक औषधालय प्रदेशकै उत्कृष्ट औषधि उत्पादन, बिरामीको उपचार, मासिक तथा वार्षिक कार्यसम्पादन, कर्मचारीको अनुशासन, पत्राचार, बेरुजु र कोभिड महामारीमा गरेका कामको मूल्याङ्कनका आधारमा स्वास्थ्य निर्देशनालय गण्डकी प्रदेश पोखराले औषधालयलाई उत्कृष्ट ठहर गरेको हो। शुक्रबार, असोज १५, २०७८
मानव सेवा आश्रममा निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर
मानव सेवा आश्रममा निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर टिम नेपो, प्रधान परिवार परोपकार र आयुर्वेद क्याम्पस र शिक्षण अस्पताल, कीर्तिपुरको आयोजना र नेपाल आयुर्वेद विद्यार्थी समाज र आयुर्वेद चिकित्सा विकास तथा अनुसन्धान प्रतिष्ठानको सहयोगमा आइतबार एक दिने निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर संचालन गरिएको हो। मंगलबार, असोज ५, २०७८
नेपाल आयुर्वेद चिकित्सक संघ महाधिवेशन मंसिर २४ र २५ मा
नेपाल आयुर्वेद चिकित्सक संघ महाधिवेशन मंसिर २४ र २५ मा नेपाल आयुर्वेद चिकित्सक संघको महाधिवेशन आगामी मंसिर २४ र २५ गते काठमाडौँमा आयोजना हुने भएको छ। मंगलबार, भदौ २९, २०७८
योग गरिरहँदा कस्ता कुरामा ध्यान दिने? 
योग गरिरहँदा कस्ता कुरामा ध्यान दिने?  योगले व्यक्तिलाई अनुशासित बनाउँछ। धूम्रपान, मद्यपान, सुर्तिजन्य पदार्थको सेवन र लागू औषधि सेवन जस्ता कुलतबाट बचाउन मदत गर्छ।  शनिबार, साउन ३०, २०७८
योग गर्नुअघि कस्ता कुरामा ध्यान दिने?
योग गर्नुअघि कस्ता कुरामा ध्यान दिने? शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यका लागि योग अभ्यास निकै फाइदाजनक छ। मानिसहरुमा योग अभ्यासप्रति आकर्षण पनि बढ्दै गइरहेको छ। नियमित योगाभ्यासले विभिन्न किसिमका घातक रोगहरुबाट बच्न सकिने विज्ञहरुको भनाइ छ। शनिबार, साउन २३, २०७८
यी हुन् आँप खानेबित्तिकै खान नहुने ७ खानेकुरा
यी हुन् आँप खानेबित्तिकै खान नहुने ७ खानेकुरा आँप खाँदा अथवा आँप खाने वित्तिकै अन्य चीजहरू खाँदा यो संयोगले  स्वास्थ्यको लागि राम्रो गर्दछ कि गर्दैन भन्ने कुराको ज्ञान हुन जरूरी छ। नत्र यो संयोगले स्वास्थ्य चौपट बनाउन पनि सक्दछ। शनिबार, साउन ९, २०७८
अंकुरित खानाका फाइदा (उमार्ने प्रक्रिया र  सेवन विधि)
अंकुरित खानाका फाइदा (उमार्ने प्रक्रिया र  सेवन विधि) अंकुरण भन्नाले सुकेको बीजलाई पुनः उमार्ने प्रकृयालाई बुझिन्छ। बीज उमार्नका लागि एउटै विधि वा प्रकृया नहुने भई समय, काल, परिस्थिति वा स्थान अनुसार भिन्न भिन्न तरिकाले अंकुरण गरिने भएकाले यसका आ-आफ्नै विधि र प्रकृयाहरु रहेको पाइन्छ। आइतबार, असार २०, २०७८
कोरोना महामारी: जडिबुटीको मिश्रण ‘जेजिवाइ’को सेवन लाभदायी
कोरोना महामारी: जडिबुटीको मिश्रण ‘जेजिवाइ’को सेवन लाभदायी नेपालमा पाइने औषधीय जडिबुटीको शक्तिले यो महामारीलाई परास्त गर्न सहयोगी भूमीका निभाउँछ भन्ने तथ्यलाई सरकारले सकेसम्म छिटो बुझ्नु जरूरी छ। मंगलबार, वैशाख २८, २०७८
तथ्य जाँच : यो घरेलु उपचारले अक्सिजन लेभल बढाउने दाबी आधारहीन
तथ्य जाँच : यो घरेलु उपचारले अक्सिजन लेभल बढाउने दाबी आधारहीन आयुर्वेदिक चिकित्सक प्रकाश ज्ञवालीका अनुसार कपुर, ल्वाङ र ज्वानो परम्परागत रुपमा घरेलु उपचारमा प्रयोग गरिने जडिबुटी भएता पनि तिनको प्रयोगले मानिसमा अक्सिजन लेभल बढाउँछ भन्ने दाबी प्रमाणित होइन। बुधबार, वैशाख १५, २०७८
ट्रेण्डिङ
डेंगुका विषयमा बिरामीका १० चाखलाग्दा जिज्ञासा र उत्तरआइतबार, असोज ९, २०७९
गर्भवती र सुत्केरी स्याहारमा श्रीमानले केही गर्दैनन् वा समाजले देख्दैन? शनिबार, असोज ८, २०७९
जुनियरलाई र्‍यागिङ गरेको भन्दै नेसनल मेडिकल कलेजका यी ७ जना विद्यार्थी निष्कासित सोमबार, असोज १०, २०७९
बाबु-आमाको सकारात्मक व्यवहारले बच्चाको मानसिक स्वास्थ्य सबल बनाउँछ आइतबार, असोज ९, २०७९
स्थानीय तहलाई स्वास्थ्य मन्त्रालयको पत्र- आर्थिक दायित्वसहित आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र संचालन गर्नु सोमबार, असोज १०, २०७९
२०० र ५० शय्याका प्रादेशिक अस्पतालको संगठन संरचना स्वीकृत, कार्यान्वयनका लागि पत्राचार आइतबार, असोज ९, २०७९
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता सबै
'उच्च रक्तचाप तथा मुटुका बिरामीले डाक्टरको सल्लाह बिना औषधि बिचमा छाड्नू हुँदैन' अन्शु खनाल
बाबु-आमाको सकारात्मक व्यवहारले बच्चाको मानसिक स्वास्थ्य सबल बनाउँछ अन्शु खनाल
'फोक्सोको क्यान्सरका धेरैजसो बिरामीले टिबीको औषधि खाएको भेटिन्छ' अन्शु खनाल
एनएमए सम्मेलन स्वास्थ्य मन्त्रालका लागि 'थिंक ट्यांक' हुनेछ: डा लोचन कार्की (भिडियो वार्ता) रिता लम्साल
'प्रदेश स्वास्थ्य मन्त्रालय अब अन्य मन्त्रालयसँग मर्ज हुँदैन' (अन्तर्वार्ता) रिता लम्साल
'वीर अस्पताललाई २५ सय शय्या क्षमतामा विस्तार गर्ने गुरुयोजना अनुसार काम अगाडि बढेको छ' [भिडियो वार्ता] रिता लम्साल
अन्तर्वार्ताः ‘आफ्नै परिवारका सदस्यबाट यौनजन्य हिंसामा परेकाहरु उपचारका लागि धेरै आउँछन्’  कमला गुरुङ
अन्तर्वार्ता: 'सरकारी स्वास्थ्य सेवालाई गुणस्तरीय र प्रभावकारी बनाउने योजना छ' कमला गुरुङ
सबै हेर्नुहोस
विचार/विश्लेषण
रेबिज नियन्त्रणका लागि स्वास्थ्य शिक्षा
रेबिज नियन्त्रणका लागि स्वास्थ्य शिक्षा ५ घण्टा अगाडि
रेबिज : ओझेलमा परेको प्राणघातक रोग
रेबिज : ओझेलमा परेको प्राणघातक रोग ६ घण्टा अगाडि
आधारभूत स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा फर्मासिस्टको भूमिका
आधारभूत स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा फर्मासिस्टको भूमिका आइतबार, असोज ९, २०७९
गर्भवती र सुत्केरी स्याहारमा श्रीमानले केही गर्दैनन् वा समाजले देख्दैन?
गर्भवती र सुत्केरी स्याहारमा श्रीमानले केही गर्दैनन् वा समाजले देख्दैन? शनिबार, असोज ८, २०७९
'सम्मेलनले सरकारलाई विशेष नीति, योजना तथा कार्यक्रम बनाउन सहयोग गर्छ'
'सम्मेलनले सरकारलाई विशेष नीति, योजना तथा कार्यक्रम बनाउन सहयोग गर्छ' मंगलबार, असोज ४, २०७९
'जनतालाई महामारीबाट जोगाउन सरकार निरन्तर लागिरहेको छ'
'जनतालाई महामारीबाट जोगाउन सरकार निरन्तर लागिरहेको छ' मंगलबार, असोज ४, २०७९
समृद्धि र सुखको आधार: स्वास्थ्यमा यथोचित लगानी
समृद्धि र सुखको आधार: स्वास्थ्यमा यथोचित लगानी मंगलबार, असोज ४, २०७९
ओझेल परेको स्वास्थ्य जनशक्तिको मुद्दा
ओझेल परेको स्वास्थ्य जनशक्तिको मुद्दा आइतबार, असोज २, २०७९
सबै हेर्नुहोस
ब्लग सबै
यति दुःख गरेर पनि मैले जति कमाउन सक्दैनौ भने डाक्टर पढेको के अर्थ? अंकित श्रेष्ठ
डेंगु संवाद: रोकथाम र नियन्त्रणका उपाय  सुर्यनारायण चौधरी
जुम्लामा आक्रमणमा परेका डाक्टर करण भन्छन्– हामी सुरक्षित छैनौं कसरी ढुक्क भएर सेवा दिने? (भिडियो) स्वास्थ्यखबर
'डाक्टर करणमाथि झुटो मुद्दा ल्याएर साँचो मुद्दालाई कमजोर बनाउन खोजियो' डा अनिलविक्रम कार्की
झाँक्री मन्त्रको मोहनीमा परेका मास्करिनेक  डा बामदेव सुवेदी
तीन फरक डाक्टर र एमआरआई  सौरभ कार्की
छाला: भित्री रोगको ऐना दिलिप अधिकारी
हामीले के गुमायौं र अगाडि के छ? ‘नयाँ सामान्य’तर्फ डाक्टरहरूको यात्रा डा सन्देश रोय
सबै हेर्नुहोस