Swasthya Khabarpatrika
हाम्रो बारेमा

वैकल्पिक चिकित्सा

आयुर्वेद चिकित्साका जननी ऋषि धन्वन्तरी र आरोग्य दिवस 

आयुर्वेद चिकित्साका जननी ऋषि धन्वन्तरी र आरोग्य दिवस 

पटक पटका द्वन्द्वहरुबाट कुनै पनि उपलब्धी नभेटिने देखेपछि दुवै पक्षबीच समुद्र मन्थन गर्ने  निष्कर्ष निस्कियो। समुन्द्र मन्थनको साझा प्रयासपछि ऋषिहरु र दैत्यहरु समुन्द्र मन्थनमा सहभागी भए। आइतबार, कात्तिक ६, २०७९
बिर्सने वा बारम्बार गल्ती गर्ने बानी छ? यसो गरौं

बिर्सने वा बारम्बार गल्ती गर्ने बानी छ? यसो गरौं

जब ध्यान अभ्यासकर्ताले आफ्नो कार्यकौशलतामा तत्काल सुधार पाएनन् भने अझै केही समय ध्यानलाई निरन्तरता दिनुपर्छ भन्ने अनुसन्धाताको निक्र्योल छ। शनिबार, कात्तिक ५, २०७९
आयुर्वेद चिकित्सामा बाजिकरणको महत्व

आयुर्वेद चिकित्सामा बाजिकरणको महत्व

औषधि, आहार र बिहारको प्रयोगद्वारा जवान व्यक्तिहरुमा  संभोग वा मैथुन क्रियामा उर्जा थप्ने प्रक्रियालाई बाजिकरण भनिन्छ। बिहीबार, भदौ ९, २०७९
मधुमेह रोग रोकथाममा हाम्रो भूमिका

मधुमेह रोग रोकथाममा हाम्रो भूमिका

यी दुबै प्रकारका मधुमेहको मुख्य कारण असन्तुलित आहार,शारीरिक निष्क्रियता, अव्यवस्थित दिनचर्या, अनियमित निद्रा र मनको चंचलता नै हो। बिहीबार, साउन २६, २०७९
स्वस्थ्य रहन अपनाउनुपर्ने महत्वपूर्ण ६ विधि

स्वस्थ्य रहन अपनाउनुपर्ने महत्वपूर्ण ६ विधि

स्वस्थ्यका लागि आहार, निद्रा, व्रह्मचर्य, व्यायाम, स्नान र ध्यान यी महत्वपूर्ण छ वटा विधिहरुको चर्चा आयुर्वेद तथा योग चिकित्साले गरेको छ।  आइतबार, साउन १५, २०७९
आँखाको ज्योति बढाउने योग 'नेत्रशक्ति विकासक': कसरी गर्ने?

आँखाको ज्योति बढाउने योग 'नेत्रशक्ति विकासक': कसरी गर्ने?

योगाभ्यासका लागि शरीरलाई तयार गर्न विभिन्न अंग विशेष तथा जोर्नीहरूलाई सक्रिय, खुकुलो र लचकदार बनाउनका लागि यौगिक सूक्ष्म व्यायाम वा अङ्ग व्यायामहरू गरिन्छ। मंगलबार, असार ७, २०७९
आँखाको थकान, टाउको दुखाई र अनुहारमा चाउरी पर्न नदिने 'फेस' योग (तरिका सहित)

आँखाको थकान, टाउको दुखाई र अनुहारमा चाउरी पर्न नदिने 'फेस' योग (तरिका सहित)

बेलायतमा फेस योगका लागि चर्चित डानियला कोलिन्स र जुलिया अनास्तास्युले यसको प्रयोग सुरु गरेका छन्। उनीहरु बेलायतका ‘फेस योग सुपरट्रेनर’ हुन्। सोमबार, जेठ २, २०७९
डब्ल्यूएचओको परम्परागत औषधि अनुसन्धान केन्द्रबाट नेपालले यसरी लिन सक्छ लाभ

डब्ल्यूएचओको परम्परागत औषधि अनुसन्धान केन्द्रबाट नेपालले यसरी लिन सक्छ लाभ

परापुर्वकालदेखि हामीले अपनाउँदै आएका औषधि उपचार विधिहरुको वैज्ञानिक अध्ययन त्यसमा प्रयोग हुने जडिबुटीहरुको प्रभावकारीता विषाक्तता, ओषधि विकास र शैक्षिक कार्यक्रमहरुमा समेत साझेदारी गर्ने अवसर मिल्ने छ। सोमबार, वैशाख २६, २०७९
स्वास्थ्य र समृद्धिको लागि योग

स्वास्थ्य र समृद्धिको लागि योग

गुरुशिक्षा परम्पराबाट बाहिर आएको योगलाई सुत्रवद्ध र एकत्रित गर्ने काम महर्षि पताञ्जलीले गरेका थिए। महर्षि पताञ्जलीले राजयोगमा विस्तार गरेको योग सुत्रलाई अस्टाङग योग भनिन्छ। नाथ सम्प्रदायका प्रवर्तक शिवभक्त योगी मत्स्येन्द्रनाथका शिष्य गोरखनाथले हठयोग ग्रन्थ लेखेका थिए। आइतबार, वैशाख २५, २०७९
यी हुन् टाउको दुखाइका घरेलु औषधि

यी हुन् टाउको दुखाइका घरेलु औषधि

दालचिनीलाई पिसेर पाउडर बनाउने र यसरी तयार भएको पाउडरमा पानी मिसाएर गाडा पेस्ट बनाउने। यसरी तयार भएको पेस्ट टाउकोमा लगाई ३० मिनेटपछि मनतातो पानीले धुने। शुक्रबार, वैशाख २३, २०७९
पञ्चकर्म चिकित्साः शरीरका विकार बाहिर निकाल्ने प्रक्रिया

पञ्चकर्म चिकित्साः शरीरका विकार बाहिर निकाल्ने प्रक्रिया

बदलिँदो जीवनशैली, अस्वस्थकर आहार, शारीरिक निस्क्रियता र व्यायामको कमीजस्ता कारणले मानव शरीर मेसिनजस्तै हुँदैछ। जसको कारक तत्व शरीरभित्र सञ्चित हुँदै जाने अनावश्यक वोसो तथा अन्य विकार पदार्थ हुन्। त्यसैले यस्ता विकार पदार्थ बाहिर निकाली शरीरका भित्रि अंग सफा गर्ने संशोधन क्रिया (इलिमिनेसन थेरापी)  लाई पञ्चकर्म चिकित्सा भनिन्छ। बिहीबार, वैशाख १, २०७९
मानव स्वास्थ्यमा योगको प्रभाव

मानव स्वास्थ्यमा योगको प्रभाव

मधुमेह, उच्च रक्त चाप, स्वासप्रस्वास जन्य समस्या र क्यान्सर जस्ता नसर्ने रोगका कारणले हुने उच्च मृत्युदरलाई कम गर्दै रोगमा लगानी भएको देशको आर्थिक भारलाई घटाउन सकिन्छ। नियमित योग अभ्यासबाट ध्रुमपान तथा मध्यपानको लतलाई हटाउन सकिन्छ। शुक्रबार, फागुन २७, २०७८
गुर्जोको यथार्थता र भ्रम

गुर्जोको यथार्थता र भ्रम

औषधिको सुरक्षितताको प्रश्नमा सर्वदा सचेत रहन आवश्यक छ तर पूर्वाग्रह र दुराग्रह राखी समयको कसिमा हजारौं वर्षदेखि खरो साबित भइसकेको आयुर्वेद चिकित्सामाथि गैरआयुर्वेद वा जडिबुटिको वास्तविक ज्ञान नभएको व्यक्तिले सम्पूर्ण आयुर्वेद चिकित्सालाई बदनाम गर्ने किसिमले  नकारात्मक टिकाटिप्पणी गर्न उचित मान्न सकिदैँन। आइतबार, फागुन २२, २०७८
योग चिकित्साः शरीरलाई स्वस्थ राख्ने पञ्चकोष विधि

योग चिकित्साः शरीरलाई स्वस्थ राख्ने पञ्चकोष विधि

मनको अत्यधिक वेचैनी, वेखुशी वा चञ्चलताबाट शरीरमा कष्ट उत्पन्न हुने क्रियालाई रोग भनिन्छ भने मनमा आएका दुःख कष्ट तथा मनका विकारहरुबाट मुक्त भइ आफ्नो स्वरुप वा आनन्दमा रमाउनु निरोगिता हो। बिहीबार, फागुन ५, २०७८
बहुउपयोगी च्यवनप्रासः सबैले खान मिल्छ? कसरी खाने?

बहुउपयोगी च्यवनप्रासः सबैले खान मिल्छ? कसरी खाने?

अहिले बजारमा पाइने भिटामिनको नाममा धेरैले फूड सप्लीमेन्ट तथा भिटामिनहरु खाइरहेका छन्। दर्ता र स्वीकृत बिना बजारमा रहेका ती सप्लीमेन्ट तथा भिटामिनहरु खानु हुँदैन। यी फूड सप्लीमेन्ट र भिटामिनको सट्टा च्यवनप्रास खाँदा शरीरलाई धेरै फाइदा हुन्छ।  सोमबार, पुस ५, २०७८
होमियोपैथिक चिकित्सक डा राजेश प्रधानाङ्गको निधन

होमियोपैथिक चिकित्सक डा राजेश प्रधानाङ्गको निधन

कोरोना संक्रमण  भएर समस्या भएपछि उनलाई स्टार अस्पतालको आइसियु राखि उपचार भइरहेको थियो। ५६ वर्षिय प्रधानाङ्गको उपचारकै क्रममा  आइतबार निधन भएको हो।  सोमबार, मंसिर २७, २०७८
चालीस वर्षपछि जडीबुटी कम्पनी नाफामा, सर्वसाधारणलाई शेयर बाँडिने

चालीस वर्षपछि जडीबुटी कम्पनी नाफामा, सर्वसाधारणलाई शेयर बाँडिने

मानव संशाधन विनियमावली निर्माण गरी आवश्यक योग्य जनशक्ति आपूर्ति गर्न लागिएको छ। आवश्यक योग्य जनशक्ति पाएर विस्तार एवं विकास भएपछि कम्पनीले वार्षिक रु एक अर्ब बराबर कारोबार गर्ने लक्ष्य राखेको छ।  शुक्रबार, मंसिर १०, २०७८
मधुमेह र आयुर्वेद: हितकर र अहितकर आहार-विहार

मधुमेह र आयुर्वेद: हितकर र अहितकर आहार-विहार

टाइप-२ मधुमेह मेटाबोलिक सिन्ड्रोम अन्तर्गत पर्दछ, जुन अव्यवस्थित खानपान र जीवनशैलीसंग सम्बन्धित हुन्छ। कतिपय अवस्थामा यो वंशानुगत पनि हुन्छ। टाइप-२ मधुमेह आहार विहार र स्वस्थ्यकर जीवनशैलीद्वारा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ। आइतबार, कात्तिक २८, २०७८
के गोमूत्रको औषधीय महत्त्व छ?

के गोमूत्रको औषधीय महत्त्व छ?

गोमूत्रको प्रयोग सजिलो नभएको र यसको गलत मात्रा तथा अनुचित प्रयोग हानिकारक हुनसक्ने हुँदा यसको जथाभावी प्रयोग वाञ्छनीय हुँदैन। यसको प्रयोग विज्ञको रेखदेखमा तथा सल्लाहमा मात्र गर्नु उचित हुन्छ। बिहीबार, कात्तिक १८, २०७८
धन्वन्तरी को हुन्? कसरी काम गर्छ आयुर्वेदले?

धन्वन्तरी को हुन्? कसरी काम गर्छ आयुर्वेदले?

धन्वन्तरीका चार हात छन्। माथिको दुवै हातमा शंख र चक्र धारण गरेका छन् भने अन्य दुईमध्ये एक हातमा जलुका र औषधि तथा अर्को हातमा अमृत कलश लिएका छन्। मंगलबार, कात्तिक १६, २०७८
गुणस्तरीय आयुर्वेदिक औषधि सम्भव छ!

गुणस्तरीय आयुर्वेदिक औषधि सम्भव छ!

सेवामूलक स्वास्थ्य पेशामा बढी नाफा कमाउने होडबाजीका कारण पनि जनतामाझ गुणस्तरीय औषधिको दिनानुदिन कमी हुँदैगइरहेको छ। यस्तो परिस्थितिमा हामी सबैले आ-आफ्नो स्तरबाट योगदान दिन आवश्यक देखिन्छ।  आइतबार, कात्तिक १४, २०७८
पाल्पामा आयुर्वेद सेवा लिने बढ्दै

पाल्पामा आयुर्वेद सेवा लिने बढ्दै

आयुर्वेद औषधालयमा सेवा लिन आउनेमध्ये अधिकांश बिरामी पेटसम्बन्धी समस्या लिएर आउने गरेका छन्। गाउँघरमा पाइने बहुमूल्य वानस्पतिबाट तयार पारिएको आयुर्वेद औषधिको सेवन स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक भएकाले नियमित रुपमा सेवन गरिरहेको रामपुरका हरिकला ढकाल बताउछिन्। आइतबार, असोज ३१, २०७८
तातोपानीमा प्राकृतिक चिकित्सालय सञ्चालन गर्ने तयारी

तातोपानीमा प्राकृतिक चिकित्सालय सञ्चालन गर्ने तयारी

तातोपानी कुण्डको व्यवस्थापन, प्रचारप्रसार र विकासका लागि सक्रिय रहेको तातोपानी कुण्ड व्यवस्थापन समितिले प्राकृतिकरूपमा नै आउने ५० डिग्री सेल्सियस तापक्रमको तातोपानीलाई प्रयोग गरेर जल चिकित्सा, अकुपञ्चर, योगाथेरापी, फिजियो थेरापी, मसाज थेरापी र डाइथेरापी सेवासहितको प्राकृतिक चिकित्सालय बनाउन लागेको कुण्ड व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष वीरेन्द्रमान शाक्यले जानकारी दिए। बुधबार, असोज २०, २०७८
धवलागिरि आयुर्वेदिक औषधालय प्रदेशकै उत्कृष्ट

धवलागिरि आयुर्वेदिक औषधालय प्रदेशकै उत्कृष्ट

औषधि उत्पादन, बिरामीको उपचार, मासिक तथा वार्षिक कार्यसम्पादन, कर्मचारीको अनुशासन, पत्राचार, बेरुजु र कोभिड महामारीमा गरेका कामको मूल्याङ्कनका आधारमा स्वास्थ्य निर्देशनालय गण्डकी प्रदेश पोखराले औषधालयलाई उत्कृष्ट ठहर गरेको हो। शुक्रबार, असोज १५, २०७८
मानव सेवा आश्रममा निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर

मानव सेवा आश्रममा निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर

टिम नेपो, प्रधान परिवार परोपकार र आयुर्वेद क्याम्पस र शिक्षण अस्पताल, कीर्तिपुरको आयोजना र नेपाल आयुर्वेद विद्यार्थी समाज र आयुर्वेद चिकित्सा विकास तथा अनुसन्धान प्रतिष्ठानको सहयोगमा आइतबार एक दिने निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर संचालन गरिएको हो। मंगलबार, असोज ५, २०७८
नेपाल आयुर्वेद चिकित्सक संघ महाधिवेशन मंसिर २४ र २५ मा

नेपाल आयुर्वेद चिकित्सक संघ महाधिवेशन मंसिर २४ र २५ मा

नेपाल आयुर्वेद चिकित्सक संघको महाधिवेशन आगामी मंसिर २४ र २५ गते काठमाडौँमा आयोजना हुने भएको छ। मंगलबार, भदौ २९, २०७८
योग गरिरहँदा कस्ता कुरामा ध्यान दिने? 

योग गरिरहँदा कस्ता कुरामा ध्यान दिने? 

योगले व्यक्तिलाई अनुशासित बनाउँछ। धूम्रपान, मद्यपान, सुर्तिजन्य पदार्थको सेवन र लागू औषधि सेवन जस्ता कुलतबाट बचाउन मदत गर्छ।  शनिबार, साउन ३०, २०७८
योग गर्नुअघि कस्ता कुरामा ध्यान दिने?

योग गर्नुअघि कस्ता कुरामा ध्यान दिने?

शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यका लागि योग अभ्यास निकै फाइदाजनक छ। मानिसहरुमा योग अभ्यासप्रति आकर्षण पनि बढ्दै गइरहेको छ। नियमित योगाभ्यासले विभिन्न किसिमका घातक रोगहरुबाट बच्न सकिने विज्ञहरुको भनाइ छ। शनिबार, साउन २३, २०७८
यी हुन् आँप खानेबित्तिकै खान नहुने ७ खानेकुरा

यी हुन् आँप खानेबित्तिकै खान नहुने ७ खानेकुरा

आँप खाँदा अथवा आँप खाने वित्तिकै अन्य चीजहरू खाँदा यो संयोगले  स्वास्थ्यको लागि राम्रो गर्दछ कि गर्दैन भन्ने कुराको ज्ञान हुन जरूरी छ। नत्र यो संयोगले स्वास्थ्य चौपट बनाउन पनि सक्दछ। शनिबार, साउन ९, २०७८
अंकुरित खानाका फाइदा (उमार्ने प्रक्रिया र  सेवन विधि)

अंकुरित खानाका फाइदा (उमार्ने प्रक्रिया र  सेवन विधि)

अंकुरण भन्नाले सुकेको बीजलाई पुनः उमार्ने प्रकृयालाई बुझिन्छ। बीज उमार्नका लागि एउटै विधि वा प्रकृया नहुने भई समय, काल, परिस्थिति वा स्थान अनुसार भिन्न भिन्न तरिकाले अंकुरण गरिने भएकाले यसका आ-आफ्नै विधि र प्रकृयाहरु रहेको पाइन्छ। आइतबार, असार २०, २०७८
ट्रेण्डिङ
ज्येष्ठ नागरिक स्वास्थ्य सेवाः अझै छैन सरकारको प्राथमिकतामाशुक्रबार, मंसिर ५, २०८२
मन्त्रिपरिषद् निर्णय : मानवअंग प्रत्यारोपण केन्द्रको कार्यकारी निर्देशकमा डा कल्पना श्रेष्ठ मंगलबार, मंसिर २, २०८२
बढ्दै एन्टिबायोटिक औषधिको जभाभावी प्रयोग, छाड्दैछ प्रभाव देखाउन बिहीबार, मंसिर ४, २०८२
मेडिकल काउन्सिलको रिक्त सदस्यमा डा बुढाथोकी र डा झा नियुक्त शुक्रबार, मंसिर ५, २०८२
सिंहदरबारमा बनेको स्वास्थ्य मन्त्रालयको प्रिफ्याब भवन हस्तान्तरण, आइतबारदेखि सेवा सुरु हुने बुधबार, मंसिर ३, २०८२
चिकित्सक संघको अध्यक्षका लागि डा. मंगल रावलको उम्मेदवारी घोषणा ११ घण्टा अगाडि
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता सबै
अहिले प्रक्रियामै सिट बढेको हो, निजी मेडिकल कलेजको गुणस्तर कमजोर भेटिए घट्छ : डा अञ्जनीकुमार झा (भिडियो अन्तर्वार्ता) स्वास्थ्यखबर
स्वास्थ्य उपकरण र सामग्री खरिदमा विवाद र गुनासो किन आइरन्छ? [विशेष वार्ता] स्वास्थ्यखबर
चाडपर्वमा आवश्यकताभन्दा बढी खाँदा स्वास्थ्यमा अल्पकालीन तथा दीर्घकालीन असर गर्छ : अतुल उपाध्याय, पोषणविद् स्वास्थ्यखबर
गुणस्तरको विषयलाई आधारहीन रूपमा बढी हल्ला गरिएको छ : शान्तराज बतास (अन्तर्वार्ता) स्वास्थ्यखबर
प्राडा ज्ञानेन्द्रमान सिंह कार्कीले भने- १० वर्ष पूर्वाधार र फ्याकल्टीमा गरेकाे लगानीले न्याय पायाे (भिडियो) स्वास्थ्यखबर
इम्युन रोग भनेको हात्ति जस्तो हो, चिकित्सकले राम्ररी नहेर्दा झुक्याउँछ : डा धर्मागत भट्टराई (भिडियो संवाद) स्वास्थ्यखबर
'स्वास्थ्यको दायित्वबाट भाग्न मिल्दैन, त्यसका लागि स्वास्थ्य बीमा नै बलियो बनाउनुपर्छ' [अन्तर्वार्ता] प्रवीण ढकाल
उपचारअघि डाक्टरले आफू जोगिने उपाय खोज्नुपर्ने अवस्था आयो : डा लोचन कार्की (अन्तर्वार्ता) स्वास्थ्यखबर
सबै हेर्नुहोस
विचार/विश्लेषण
तथ्यपरक नीतिनिर्माणमा नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्को भूमिका
तथ्यपरक नीतिनिर्माणमा नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्को भूमिका ६ घण्टा अगाडि
नेपाली औषधि उद्योगको एक सिंहावलोकन
नेपाली औषधि उद्योगको एक सिंहावलोकन शुक्रबार, मंसिर ५, २०८२
नेपालमा औषधि उद्योग: चुनौती र सम्भावनाहरू
नेपालमा औषधि उद्योग: चुनौती र सम्भावनाहरू बिहीबार, मंसिर ४, २०८२
प्रतिजैविक प्रतिरोध : स्वास्थ्य प्रणालीका लागि बढ्दो खतरा र नेपालका कदमहरु
प्रतिजैविक प्रतिरोध : स्वास्थ्य प्रणालीका लागि बढ्दो खतरा र नेपालका कदमहरु बुधबार, मंसिर ३, २०८२
आर्थिक चुनौतीका कारण क्षयरोग नियन्त्रणको विश्वव्यापी प्रयास कमजोर हुँदै
आर्थिक चुनौतीका कारण क्षयरोग नियन्त्रणको विश्वव्यापी प्रयास कमजोर हुँदै मंगलबार, मंसिर २, २०८२
पाठेघरको मुखको क्यान्सर : रोकथाम सम्बन्धी एक विश्लेषणात्मक जानकारी
पाठेघरको मुखको क्यान्सर : रोकथाम सम्बन्धी एक विश्लेषणात्मक जानकारी सोमबार, मंसिर १, २०८२
स्वास्थ्य सामग्री खरिद प्रक्रिया: 'पुल सिस्टम' हुनुपर्ने 'पुस सिस्टम' भयो
स्वास्थ्य सामग्री खरिद प्रक्रिया: 'पुल सिस्टम' हुनुपर्ने 'पुस सिस्टम' भयो आइतबार, कात्तिक ३०, २०८२
नेपालको सार्वजनिक स्वास्थ्य प्रणालीमा सूचनाको अभाव: सुशासन र पारदर्शितामा प्रश्नचिह्न
नेपालको सार्वजनिक स्वास्थ्य प्रणालीमा सूचनाको अभाव: सुशासन र पारदर्शितामा प्रश्नचिह्न आइतबार, कात्तिक ३०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ब्लग सबै
गुन्द्री फाल्दिने डाक्टर डा शम्भु खनाल
वीर अस्पतालको बिग्रिएको सीटी स्क्यान मेसिन र नेपालको नयाँ 'जेनजी' सरकार सागर सुबेदी
व्यवस्था फेरियो तर स्वास्थ्यकर्मीको अवस्था फेरिएन उदय सुनार
गोरखामा एकीकृत आयुर्वेद र एलोप्याथिक सेवा : स्वास्थ्य सुधारको नयाँ अध्याय डा. सिद्धार्थ खनाल
नर्सिङको अपमान, देशलाई पर्छ भारी डा शम्भु खनाल
रेजिडेन्सीका दुर्लभ कर्णप्रिय शब्दहरु डा शम्भु खनाल
साइतको टिका भन्दा बिरामीको सेवाले खुसी दिन्छ सावित्री दाहाल, नर्स
दशैंको टिकाको दिन पनि ड्युटीमा नै हुन्छु डा अश्वनी कुमार गुप्ता
सबै हेर्नुहोस
© 2025 Swasthya Khabarpatrika. All Rights Reserved. Site by: SoftNEP