काठमाडौं - गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालले करिब ९५ हजार बिरामीलाई ओपिडी सेवा दिएको छ।
विश्व क्यान्सर दिवसका अवसरमा आयोजित एक कार्यक्रममा अस्पतालका निमित्त कार्यकारी निर्देशक डा उज्वल चालिसे उक्त जानकारी दिएका हुन्। त्यसमध्ये करिब १० हजारलाई अन्तरंग सेवा तथा २५ सय भन्दा बढी मेजर शल्यक्रिया गरिएको उनले जानकारी दिए।
अस्पतालमा सेवा लिन आउने करिब ८० प्रतिशत बिरामीले विपन्न नागरिक सेवा लिने गरेका छन्। उक्त सेवाले सम्पूर्ण उपचारका लागि अपुग भएपनि बिरामीहरुलाई त्यसले ठूलै राहत दिएको डा चालिसेको दाबी छ। अस्पतालले हाल २ रेडियोथेरापी मेसिन, ५ शल्यक्रिया कक्ष तथा अनलाइन सेवा मार्फत् बिरामीहरुलाई सेवा दिइरहेको छ।
क्यान्सर रोगीको संख्या दिनप्रतिदिन बढ्दै गइरहेको छ। क्यान्सर लाग्न नदिनका लागि यसका कारक तत्वहरुबारे सचेत हुन आवश्यक रहेको डा चालिसे बताउँछन्। यसका लागि समय समयमा क्यान्सर परीक्षण गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ।
क्यान्सरलाई हुनु अगावै पत्ता लगाउन सकेमा उपचार कम खर्चिलो तथा पूर्ण रुपमा निको हुनसक्छ। नेपालमा सबैभन्दा बढी देखिएको क्यान्सर मध्येको पाठेघरको मुखको क्यान्सरलाई लक्षित गर्दै सरकारले मंगलबारदेखि थालेको एचपीभी खोप अभियान १० देखि १४ वर्षका किशोरीलाई अनिवार्य रुपमा सहभागी हुन उनको अनुरोध छ।
उक्त खोपले पाठेघरको मुखको क्यान्सर लगायत ह्युमन प्यापिलोमा भाइरसका कारण हुने जुनसुकै खोपलाई रोक्न सक्ने डा चालिसे बताउँछन्।
क्यान्सरको तेस्रो र चौथो चरणलाई निको पार्न कठिन भए पनि पहिलो र दोस्रो चरणलाई निर्मूल गर्न सकिने उनको धारणा छ। 'क्यान्सरका पहिलो र दोस्रो चरणका बिरामी धेरैजसोको उपचार सफल भएर फर्किएका छन्', उनले भने, 'तेस्रो र चौथो चरणको उपचार गरेका बिरामीको फेरि रोग बल्झेर आउने सम्भावना रहन्छ। ती बिरामीलाई भने केही जोखिम कायम नै रहन्छ।'
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार नेपालमा हरेक वर्ष २५ देखि ३० हजार क्यान्सर बिरामीहरु वर्षेनी थपिने गरेको अनुमान छ।
