काठमाडौं— तिहारको चलपहल सुरु भइसकेको छ। मानिसहरु बिदा मिलाएर तिहार मनाउन घर जाने मेसो मिलाउँदै छन्। तर, स्वास्थ्य मन्त्रालयमा भने यो समयमा कतै चाडबाडको छनक देखिँदैन।
देशभरबाट आएका स्वास्थ्यकर्मीको गुनासोले मन्त्रालयमा दुःखका पहाड मात्र सुनिन्छ। मन्त्रालयले समायोजनको काम टुंग्याउन नसक्दा कर्मचारीले दुःख पाएका हुन्।
पहुँच भएकाको पत्रको फोटो मोबाइलमा तुरुन्त पुग्ने तर दूरदराजमा सेवा गरिरहेका कर्मचारीले मन्त्रालय धाउँदा समेत नपाउने अवस्था रहेको भन्दै स्वास्थ्यकर्मीहरु गुनासो गरिरहेका छन्।
गुनासो समाधान नभएको, समयमा नै पत्र नपाएको भन्दै मन्त्रालयमा आएका स्वास्थ्यकर्मीका कारण मन्त्रालयमा मेला लागेजस्तो देखिन्छ।
कोही भर्याङमा बसेर समायोजनका लागि गुनासो पत्र लेखिरहेका छन्। कोही काखमा बच्चा च्यापेर समायोजनको लागि मान्छे भेट्न भन्दै घन्टौं पर्खिरहेका छन्।
मन्त्रालयको परिसरमा कोही घाम तापिरहेका छन्। कोही हातमा काजगपत्र बोक्दै यताउता गर्दै थाकेका छन्।
समायोजनको अस्तव्यस्तताले कर्मचारीलाई न कार्यालयमा काम गर्न सहज बनाएको छ। न त ढुक्कले यस्तो हुन्छ अब भन्ने बनाएको छ। गुनासो लिएर मन्त्रालयमा पुगेपछि यस्तै हो, विस्तारै मिल्छ भन्ने जवाफ पाएका कर्मचारी अलमलमा परेका छन्।
समायोजनकै लागि भनेर कहिलेसम्म मन्त्रालय धाउने भनेर उनीहरु दुखेसो पोखिरहेका छन्। स्वास्थ्यकर्मी एकै स्वरमा भन्छन्, ‘मन्त्रीज्यू, दुर्गमका गरिब जनताको उपचार पाउने अधिकारबाट कहिलेसम्म बञ्चित गराइरहने? हामी स्वास्थ्यकर्मीले गरिबको उपचार गर्न छाडेर मन्त्रालयमा कहिलेसम्म धाइरहने?’
मन्त्रालयको अपरिपक्क र फितलो व्यवस्थापनले जिल्ला–जिल्लाका कर्मचारी काखे नानी च्यापेर, केही जोर कपडा झोलामा राखेर मन्त्रालयमा आइपुगेका छन्।
पूर्व–पश्चिमका स्वास्थ्यका कर्मचारी मन्त्रालयमा धाइरहे पनि सजिलै सुनुवाइ भएर समस्या समाधान हुने देखिँदैन।
बझाङबाट काखे नानी बोकेर समाजोयनबारे बुझ्न आएकी एक स्टाफ नर्सले भनिन्, ‘तीन पटक गुनासो दर्ता गराइसकेँ, सुनुवाइ हुँदैन। यहाँ त एक जना नेता बोकेर आउनुपर्ने रहेछ। कति पटक आउजाउ गर्ने बच्चा बोकेर निकै दुःख भयो।’
प्रदेश नम्बर ६ मा कार्यरत एक सिअहेब प्रदेश पाँचमा समायोजन भएको भन्दै साता दिनदेखि मन्त्रालय धाइरहेका छन्।
यो समयमा स्वास्थ्य मन्त्राययमा महाशाखाका प्रमुखहरु भेट्न मुश्किल पर्छ। कोही कार्यक्रमका लागि भन्दै विदेश गएका छन्। कोही विभिन्न कामले भन्दै सिंहदरबारतिरै दिनभर हराउँछन्। कोही प्रदेशको स्वास्थ्यको समीक्षा बैठक भन्दै प्रदेशतिर गएका छन्।
समन्वयन महाशाखाका प्रमुख तथा समायोजनको गुनासो समाधान गर्ने जिम्मा पाएका संयोजक महेन्द्र श्रेष्ठ मन्त्रालयमा आफू बस्ने कोठाभन्दा अर्को कोठामा बसेर समायोजन मिलाउन व्यस्त रहेको कर्मचारीले बताउँछन्।
समायोजनको धेरै समस्या समाधान भएको र केही गुनासो भए दर्ता गर्न भनेर मन्त्रालय नयाँ सूचना सार्वजनिक गरेयता करिब सात हजारले गुनासो दर्ता गराएका छन्। मन्त्रालयले गुनासो दर्ता गर्ने समय सकिएको सूचना जारी गरेको छ।
स्वास्थ्यले समायोजनको जिम्मा लिनुअघि संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले समायोजनको काम गर्दा १३ हजारभन्दा बढी गुनासो दर्ता भएका थिए। ती समस्या समाधान नभएपछि स्वास्थ्यले समायोजनको जिम्मा लिँदै काम अगाडि बढाइरहेको छ। तर, पनि समस्या समाधान भने हुन सकिरहेको छैन।
मन्त्रालयले गुनासो सम्बोधन भएका कर्मचारीको सूची मन्त्रालयको वेबसाइडमा राख्ने क्रम सुरु गरेको जनाएको छ।
कर्मचारीले घरपायक काम गर्ने चाहना राखेर समायोजनका लागि फारम भरे। तर समायोजन भएर आउँदा पूर्वको मान्छे पश्चिम, उत्तरको मान्छे दक्षिण भएपछि कर्मचारीमा झन् तनावको स्थिति सिर्जना भएको हो।
समायोजनका क्रममा एउटै पद र दरबन्दीमा धेरै जनालाई पठाइएपछि को हाजिर भएर काम गर्ने भन्ने द्विविधाले लामै समय तनावमा रहेको कर्मचारीहरु गुनासो गर्छन्।
कार्यस्थल छोडेर मन्त्रालय नआउनुस् : मन्त्रालय
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले समायोजनका सम्बन्धमा गुनासो सुनुवाइ गरी एकमुष्ट रुपमा समायोजन संशोधन सूची प्रकाशन र पत्र वितरण गर्ने जनाएको छ।
मन्त्रालयको गुनासो व्यवस्थापन एवं सहजीकरण समितिले सूचना जारी गर्दै कर्मचारी गुनासो लिएर र पत्र लिन आफ्नो कार्यस्थल छोडी मन्त्रालयमा रहने अवस्थाले सेवा प्रवाहमा नकारात्मक असर परेको भन्दै गुनासोको एकमुष्ट सुनुवाइ हुने जनाएको छ।
यसअघि मन्त्रालयले गुनासो लिई परेका निवेदन अध्ययन गरी संशोधनका लागि नियमित रुपमा आफ्नो कारबाही गरी सूची प्रकाशन र पत्र वितरण कार्य गरिरहेको थियो।
संशोधन सूचीमा समेत आफ्नो नाम नपरेको भनी कर्मचारी थप गुनासो लिएर विभिन्न जिल्लाबाट मन्त्रालय आइपुगेका छन्।
देशभरका कर्मचारी मन्त्रालयमा भीड लागेपछि समितिका संयोजक महेन्द्रप्रसाद श्रेष्ठले यस्तो सूचना जारी गरेका हुन्।