नेपालमा करिब २० प्रतिशत जनसङ्ख्याले सुर्तिजन्य पदार्थको सेवन गर्ने गरेको तथ्याङ्क छ। हरेक वर्ष यस्ता पदार्थको सेवन गर्ने युवाहरूको सङ्ख्या बढ्नु चिन्ताको विषय पनि हो। युवाहरूमा सामाजिक सञ्जालको प्रयोग तथा साथीहरु बीच लोकप्रिय बन्ने होडका कारण यस्तो पदार्थको प्रयोग बढ्दै गरेको पाइएको छ।
कलाकारहरू सवै पेशासँग जोडिन्छन्। प्राय: सबै उमेर समूहका मानिसहरूसँग जोडिएका हुन्छन्। उनीहरुले समाजका जुनसुकै वर्गमा पनि गहिरो छाप पार्न सक्छन्। हामी अहिले पनि टोपी मिलाउँदा राजेश हमाल (हिरोजस्तो) देखिएँ कि देखिइनँ भनेर सोच्ने गर्छौं । महिलाले कसैलाई सोच्नुहुन्छ होला। त्यो सिनेमाको प्रत्यक्ष प्रभाव हो। त्यहाँका गतिविधिले आम मान्छेको जीवनमा प्रभाव छाड्छन्। चलचित्रमा देखाएका कतिपय दृश्यको अनुकरण मानिसले गर्ने गरेको पाइएको छ। त्यसको सबैभन्दा युवा पुस्तामा पर्छ, चलचित्रको दृष्यमा सुर्तीजन्य पदार्थको प्रयोगको विकल्प खोज्ने समय आएको छ। नेपालकै मौलिक शैली अपाउन सकिन्छ। तपाईंहरु सृजनशील हुनुहुन्छ । तपाईंहरु विकल्पमा कुनै त्यस्तो दृष्य सृजना गर्नुहोस्, जसलाई विश्वले नै अनुकरण गरोस्।
आगामी दिनमा सुर्तीजन्य पदार्थको प्रयोग बाहेकका सिम्बोल चलचित्रमा देखाउनुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ। सुर्तिजन्य पदार्थको उत्पादन र रोजगारीको कुरा आएको थियो। त्यो भन्दा बढी यसको सेवनका कारण हुने बिरामीले सिङ्गो अर्थतन्त्र नै प्रभावमा पर्न सक्छ।
नेपालमा क्षयरोगका बिरामी सबैलाई उपचारको दायरामा ल्याउन सकिएको छैन। समुदायमा क्षयरोगी भए पनि उनीहरूलाई उपचारको पहुँचमा ल्याउन नसकिएको वास्तविक अवस्था हो। वायु प्रदूषणको तह बढिरहेको छ साथै क्यान्सर बिरामीहरूको सङ्ख्या पनि दिनप्रतिदिन बढ्दो रुपमा रहेको छ। क्यान्सर बिरामीहरूको सङ्ख्या बढ्नुको कारण सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन पनि एक हो।
स्वास्थ्य मन्त्रालय अन्तर्गत कर कोषमा जम्मा भएको रकमको कम्तिमा पनि २५ प्रतिशत रकम यसै क्षेत्रमा लगाउनुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ। यद्यपि त्यो हुन सकेको छैन नेपालमा करिब ७ अर्ब बराबरको रकम सुर्तीजन्य पदार्थमा लगाइएको करबाट उठ्ने गरेको छ भने यो क्षेत्रमा करिब ४० करोड रकम मात्रै खर्च हुँदै आएको छ। जुन कानुन विपरीत छ। त्यसकारण सुर्तीजन्य पदार्थको प्रयोगलाई न्यूनीकरण गर्ने जुनसुकै कार्यमा पनि मन्त्रालय सकारात्मक रहेको जानकारी गराउँछु।
