मिर्गौलाको पत्थरीले विश्वभर लाखौं मानिसहरूलाई असर गर्छ। पिसाबमा क्याल्सियम, अक्सालेट र फस्फोरस जस्ता केही पदार्थहरू धेरै एकाग्र भएर क्रिस्टल बन्छन्। यी क्रिस्टलहरू बढेर पत्थरी बन्न सक्छ। मिर्गौलाको पत्थरी बन्नुको मुख्य कारणहरूमा तरल पदार्थको कमी हुनु, पिसाबमा केही खनिज र लवणहरूको मात्रा बढी हुनु र पिसाबमा धेरै अम्लिय वा धेरै क्षारीय हुने अवस्थाहरू हुन्। जसले क्रिस्टल बन्न सहयोग गर्दछ। अन्य कारणहरुमध्ये वंशाणुगत कारकहरू, मोटोपना, जिवनशैली वा खानपिन हुन सक्छन्। मिर्गौलाको पत्थरी लगायत विभिन्न स्वास्थ्य समस्याका सन्दर्भमा मदिरा सेवन लामो समयदेखि चर्चाको विषय बनेको छ।
रक्सी र मिर्गौलाको पत्थरी बीचको सम्बन्ध
• रक्सी एक मूत्रवर्धक बस्तु हो जसले पिसाब धेरै बनाई निर्जलीकरण निम्त्याउन सक्छ। निर्जलीकरण मिर्गौलाको पत्थरीको लागि प्रमुख जोखिम कारक हो।
• रक्सीले क्याल्सियमको मेटाबोलिज्मलाई असर गर्न सक्छ, जुन मिर्गौलाको पत्थरीमा सामान्यतया पाइने खनिज हो।
• रक्सीले रगतमा युरिक एसिडको स्तर बढाउन सक्छ, जसले युरिक एसिडको पत्थरी बन्न मद्दत गर्छ।
• बियरको सेवनले यसको उच्च प्युरिनले मिर्गौलामा पत्थरी हुने जोखिम बढाएको देखाइएको छ, जबकि वाइनमा एन्टिअक्सिडेन्टको उच्च स्तरको कारणले सुरक्षात्मक प्रभाव हुन सक्छ।
अल्कोहलको राम्रो पक्ष: मध्यम रक्सीको खपतले मिर्गौलाको पत्थरीको जोखिम कम गर्न सक्छ। मध्यम रक्सीको खपतले वास्तवमा मिर्गौलाको पत्थरी गठन विरुद्ध सुरक्षात्मक प्रभाव पार्न सक्छ। अमेरिकन जर्नल अफ इपिडिमियोलोजीमा प्रकाशित एक अध्ययनले मध्यम मात्रामा मदिरा सेवन गर्ने पुरुषमा सेवन नगर्नेहरूको तुलनामा मिर्गौलामा पत्थरी हुने खतरा ३३ प्रतिशत कम हुने देखाएको छ। त्यस्तै, एनल्स अफ इन्टरनल मेडिसिनमा प्रकाशित एक अध्ययनले मध्यम मात्रामा मदिरा सेवन गर्ने महिलामा मिर्गौलामा पत्थरी हुने खतरा ५९ प्रतिशत कम भएको देखाएको छ। यस सुरक्षात्मक प्रभावको पछाडिको कारण अज्ञात छ। अन्वेषकहरू विश्वास गर्छन् कि रक्सीको खपतले मूत्र उत्पादन बढाउन सक्छ र क्याल्सियम र अन्य पदार्थहरूको एकाग्रता घटाउन सक्छ जसले ढुङ्गा निर्माणमा योगदान गर्दछ।
अल्कोहलको खराब पक्ष
अत्यधिक मदिरा सेवनले मिर्गौलाको पत्थरीको जोखिम बढाउन सक्छ। अत्यधिक रक्सी खपतले मिर्गौलाको पत्थर बन्ने जोखिम बढ्छ। अत्यधिक मदिरा सेवनले निर्जलीकरण निम्त्याउन सक्छ, जुन मिर्गौलाको पत्थरीको लागि प्रमुख जोखिम कारक हो। जब शरीर निर्जलित हुन्छ, पिसाब बढी गाढा हुन्छ र क्रिस्टल गठनको सम्भावना बढ्छ। अत्यधिक अल्कोहल खपतले शरीरमा क्याल्सियम र फस्फोरस सहित इलेक्ट्रोलाइट्सको सन्तुलनमा बाधा पुर्याउन सक्छ, जसले मिर्गौलाको पत्थरी निर्माणमा थप योगदान पुर्याउन सक्छ। विशेष गरी, अत्यधिक मदिरा सेवनले हाइपरक्याल्सीउरिया भनिने अवस्था निम्त्याउन सक्छ, जहाँ शरीरले पिसाबमा क्याल्सियमको अत्यधिक मात्रामा उत्सर्जन गर्छ, क्याल्सियममा आधारित मिर्गौलामा पत्थरी हुने जोखिम बढाउँछ।
निष्कर्ष
अत्यधिक मदिरा सेवनले मिर्गौलाको पत्थरीको बढ्दो जोखिमसहित समग्र स्वास्थ्यमा हानिकारक प्रभाव पार्न सक्छ तर संयम र उचित हाइड्रेसनले यो जोखिम कम गर्न मद्दत गर्दछ। मिर्गौलाको पत्थरीको जोखिममा रहेकाहरूले आफ्नो मदिरा सेवनको बारेमा आफ्नो डाक्टरसँग कुरा गर्नुपर्छ र आफ्नो जोखिम कम गर्न कदम चाल्नुपर्छ। त्यसो गरेर तपाईंले आफ्नो मिर्गौलाको सुरक्षा गर्न र राम्रो समग्र स्वास्थ्य कायम राख्न मद्दत गर्न सक्नुहुन्छ।
नोट: विश्व स्वास्थ्य संगठनको पछिल्लो विवरण अनुसार थोरै मात्र मदिरा सेवन पनि स्वास्थ्यका लागि घातक हुनसक्छ। त्यसकारण मदिरा सेवन नगरौं, स्वस्थ रहौं।