मंकीपक्स भाइरस एक संक्रामक रोग हो। कोभिड-१९ को महामारीको पछि मंकीपक्सलाई विश्व स्वास्थ्य संगठनले स्वास्थ्य आपतकाल घोषणा गरेको छ। यो रोगको फैलावट कंगोबाट सुरु भएको हो र यसको फैलावटले विश्वभर चिन्ता फैलाएको छ।
भाइरसका दुई प्रमुख स्ट्रेन छन्: क्लेड-आइ, जुन मध्य अफ्रिकामा स्थानिय रूपमा फैलिएको छ, र ‘क्लेड आइबी’ भेरियन्ट, जुन नयाँ र बढी संक्रामक मानिन्छ।
मंकीपक्सका लक्षणहरू के के हुन्?
मंकीपक्स भाइरस का लक्षणहरू प्रायः ज्वरो, तीव्र टाउको दुखाइ, सूजन, पीठ र मांसपेशीहरूमा दुखाइमा समावेश छन्। ज्वरो कम भएपछि शरीरमा चकत्ते देखा पर्न थाल्छन्, जुन सामान्यतया अनुहारबाट सुरु हुन्छ र शरीरका अन्य भागहरूमा फैलिन्छ। यी चकत्ते खुजली र पीडादायक हुन सक्छन्। संक्रमण १४ देखि २१ दिनसम्म रहन सक्छ र गम्भीर केसहरूमा घाउहरू शरीरका सबै भागहरूमा फैलिन सक्छन्।
मंकीपक्स कसरी फैलिन्छ?
मंकीपक्स भाइरस नजिकको सम्पर्कबाट फैलिन्छ। यो संक्रामक रोग यौन सम्बन्ध, छालाबाट सम्पर्क, र संक्रमित व्यक्तिको नजिक आउनुबाट फैलिन्छ। भाइरस आँखा, नाक, मुख, र कानमार्फत शरीरमा प्रवेश गर्छ। यो भाइरस संक्रमित बनर, चूहा, र गिलहरीसँगको सम्पर्कबाट पनि फैलिन्छ।
मंकीपक्स कसरी बच्न सकिन्छ?
मंकीपक्स भाइरस बाट बच्नका लागि निम्न उपायहरू अपनाउन सकिन्छ:
- संक्रमित व्यक्तिमा लक्षणहरूको पहिचान गर्न महत्त्वपूर्ण छ र तिनीहरूबाट टाढा रहनुहोस्।
- सफा-सफाइमा ध्यान राख्नुहोस् र मानिसहरूबाट टाढा रहनुहोस्। बारम्बार हात धुने गर्नुहोस्।
- संक्रमित व्यक्तिसँग यौन सम्बन्ध बनाएर परहेज गर्नुहोस् र ठीक भएपछि पनि केही दिन सुरक्षित यौन सम्बन्ध राख्नुहोस्।
-खोप लगाउनुहोस, जुन यस रोगबाट बच्नका लागि महत्त्वपूर्ण छ।
यसरी मंकीपक्सको फैलावट रोक्न र सुरक्षित रहनका लागि यसलाई सचेत र सक्रिय तरिकामा सम्बोधन गर्नु आवश्यक छ।