मानसिक समस्यालाई नेपाली समाजले हेर्ने दृष्टिकोण अहिले पनि रुढीबादी सोचमै आधारित छ भन्दा अतियुक्ति नहोला । तर डा देशराजबहादुर कुँवरले त्यो समय मनोरोगमा विशेषज्ञता हासिल गरे, जुन समय डाक्टरहरुले समेत यसलाई ‘बौलाहा विद्या’को संज्ञा दिन्थे । उनीअघि डा बिबी शर्माले वेल्सबाट मानसिक रोगमा डिपिएम (डिप्लोमा इन साइकोलोजिक मेडिसिन) गरेर आएका थिए । उनीमाथि चिकित्सा क्षेत्रले अनेक ‘जोक्स’ बनाएको थियो । डा शर्मा उनका गुरु थिए । डा कुवँरलाई होच्याउनु प¥यो भने अरु डाक्टर भन्थे, ‘तेरो गुरु (डा बिबी शर्मा) नाचघर जान हिँडेको रे, तर धरहरा पुगेछ हिजो ।’
चिकित्सा क्षेत्रले नै हेयभाव राख्ने भएपछि अधिकांश डाक्टरले यो विषयमा विशेषज्ञता हासिल गर्ने जोखिम उठाउन चाहेनन् । झन्डै १२ वर्ष (डा कुँवर विशेषज्ञ बनेर आउनुअघि) सम्म नेपालका एक्ला मानसिक रोग विशेषज्ञ थिए डा शर्मा । डा कुवँर पढेर फर्केको अर्को १२ वर्षसम्म पनि कसैले यो विषय रोजेनन् । उनी भन्छन्, ‘म पनि पढेर आएपछि चिकित्सा समाजमा बहुलाहा कहलिने दुई जना भयौं । अघिल्लो १२ वर्ष डा शर्मा एक्लैले मानसिक रोगको उपचार गर्नुभयो । त्यसपछिका १२ वर्ष दुईजना मात्रै भयौं ।’
मानसिक समस्याका लागि कहलिएका डाक्टर कुँवरले पनि यसप्रति रुची जागेर पढेका थिएनन् । परिस्थितिले यही विषय पढायो तर पढ्दै जाँदा उनलाई यति रुचीकर लाग्यो कि २ वर्षमा सक्नुपर्ने डिपिएम १८ महिनामै पूरा गरे । अनि ५ वर्षमा पूरा गर्नुपर्ने एमआरसिपी (मेम्बर अफ रोयल कलेज अफ साइक्याट्री) ४ वर्षमै पार लगाए ।
डाक्टरी पढ्न जुरेको संयोग
डा कुँवरको जीवनमा संयोगहरुले असहज परिस्थितिमा ठूलो योगदान गरेका छन् । तिनै संयोगहरुले उनलाई डाक्टर बनायो र फेरि मानसिक रोग विशेषज्ञ ।
