सास जीवन हो प्राण हो, ऊर्जा र शक्ति हो। सास नै जन्मदेखि मृत्युसम्मको बीचको मार्ग निर्देशिका र सञ्चालिका हो। जुन दिन सास रोकिन्छ, प्राणीको मृत्यु हुन्छ।
सासलाई हामी बिगार्न तथा सुधार्न सक्दछौं। बिगारिएको सास नै रोग हो भने सुधारिएको सास नै निरोगिता हो।
विधि
विस्तारै दुवै नाकबाट प्रेमले शान्त भएर स्वासलाई भित्र तान्ने र मुख खोलेर भित्रको विकृत उष्ण हावालाई वाफ निकाले जस्तै गरी बाहिर निकालेर खाली गरिदिने। भित्र भएको विषाक्त ग्यास, टक्सिन, कार्बन तथा बिजातीय तत्व नै उच्च रक्तचापको कारण हो। उठेर, बसेर, सुतेर यो अभ्यास जतिखेर पनि गर्न सकिन्छ। यो प्रक्रियालाई कमसेकम २० पटक या त्यो भन्दा धेरै जति सकिन्छ गरिरहने।
लाभ कसरी पाइन्छ ?
यो प्रक्रियाले तुरुन्त लाभ पाउन सकिन्छ। विभिन्न कारणले हाम्रो मस्तिष्क, मुटु, रक्तनलीमा अक्सिजनको अभाव हुन्छ। टक्सिन, विषाक्त ग्यास र कार्बनको अत्याधिक बृद्धि हुनसाथ रक्तचाप अचानक बढ्छ। यसलाई हामी हाई ब्लडप्रेसर भन्छौं। यसले मुटुको समस्या मात्र नभएर प्यारालाइसिस, ब्रेन ह्यामरेजजस्ता समस्या पनि निम्त्याउन सक्छ। यिनै विषाक्त तत्व नै डिप्रेसन, माइग्रेन, पिनास, साइनस र अति निन्द्रा तथा अनिद्रा कारक तत्व हो। योगको भाषामा सम्पूर्ण ज्ञानेन्द्रीयलाई भ्रमित तथा पिनियल पिट्युटरी ग्रन्थीको हर्मोनलाई नै विषाक्त बनाई जीवन शैली नै बर्वाद गराउँछ। यो सामान्य, सरल र स्वासको अभ्यासले जीवनमा आमूल परिवर्तन, सुधार र स्वस्थ्य विकास गर्न साहायकको काम गर्छ।
योगी पूर्ण श्रेष्ठ महामृत्युञ्जय योग केन्द्र, गौशाला, काठमाडौँ
