के हो गिजाको रोग?
गिजाको रोग जसलाई पेरियोडोन्टल रोग पनि भनिन्छ। जुन एक गिजाको गम्भीर संक्रमण हो जसको उपचार नगरेमा दाँतमा हानि हुन सक्छ। जबकि प्लाक पेरियडोन्टलरोगको प्रमुख कारण हो। अन्य योगदान कारकहरू जस्तै आनुवंशिकी, खराब मौखिक स्वच्छता, धुम्रपान र मधुमेहले तपाईंको गिजाको रोगको सम्भावना बढाउन सक्छ।
लक्षण
• फ्लस गर्दा वा ब्रश गर्दा सजिलै रगत बग्ने गिजाहरू
• दाँतहरू हल्लिने
• रातो, कोमल वा सुन्निएको गिजा
• लगातार दुर्गन्धित सास
• दाँतबाट गिजा छुटिनु।
गिजा र समग्र स्वास्थ्य
धेरै अध्ययनहरूले देखाएको छ कि गम (gums) रोग र सामान्य पुरानो रोगहरू बीचको सम्बन्ध छ जसले तपाईंको समग्र स्वास्थ्यलाई खतरामा पार्न सक्छ। इन्फ्लेमेशनलाई (inflammation ) जोड्ने कारक भनिन्छ। पिरियोडोन्टल(periodontal)रोगले गर्दा हुने सूजनले शरीरभरि सूजन बढ्न सक्छ। गिजाको रोगसँग सम्बन्धित रोगहरू समावेश छन्:
• मुटु रोग
• मधुमेह
• डिमेन्सिया
• (मस्तिष्कघात)
गिजाको रोगबाट कसरी बच्ने?
आफ्नो गिजा स्वस्थ राख्नको लागि तपाईले गर्न सक्ने सरल उपायहरू छन्।
१ ब्रश र फ्लस: आफ्नो दाँतलाई दुई मिनेट बिस्तारै माझ्दा, दिनमा दुई पटक र दिनमा एक पटक फ्लस गर्नाले प्लाक हट्छ।
२ प्रत्येक ६- ६ महिनामा दन्त चिकित्सककोमा जाँदा गिजाको रोगलाई फैलिन र स्थायी क्षति हुनबाट रोक्न मद्दत गर्नेछ।
३ स्वस्थ आहार : चिनीले प्याक गरिएको खाना खाँदा गिजाको रोग लाग्न सक्छ।
४ धुम्रपान बन्द गर्नुहोस्: चुरोटले गिजा र दाँतमा जलन गराउन सक्छ।
(लेखक पुरानो मेडिकल कलेज,भरतपुरका डेण्टल सर्जन हुन्।)
